Απόφαση 3191/2015 του ΣτΕ: «Η γη δεν κινείται»

Toυ Σαράντη Δημητριάδη, 

ομότιμου καθηγητή γεωλογίας Α.Π.Θ.

Δεν το διατύπωσε ακριβώς έτσι το Ε” Τμήμα του ΣτΕ, αλλά έδειξε περίτρανα με την απόφαση αυτή οτι θα μπορούσε να το κάνει, αν οι καιροί και οι ανάγκες το υπαγόρευαν.

Χαμός κυριολεκτικά σε sites, εφημερίδες και κανάλια με την απόφαση express (και του μεσονυκτίου) του ΣτΕ αρ. 3191/2015, που φαίνεται να κατατροπώνει όσους αμφισβητούν την περιβαλλοντικά ασφαλή εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου Flash smelting στα συγκεκριμένα και προβλεπόμενα να χρησιμοποιηθούν μίγματα συμπυκνωμάτων Ολυμπιάδας και Σκουριών.

Η παραπάνω απόφαση του ΣτΕ προβάλλεται – όχι μόνο από την Ελληνικός Χρυσός αλλά και από όλα σχεδον τα μέσα ενημέρωσης – ως η οριστική και αμετάκλητη απόρριψη των αιτιάσεων όσων υποστηρίζουν οτι η Ελληνικός Χρυσός δεν τήρησε, ως όφειλε, την υποχρέωση της που απορρέει από τις εγκρίσεις τεχνικών μελετών Σκουριών και Ολυμπιάδας για πραγματοποίηση πιλοτικών δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα, επί τόπου του έργου και με τα προοριζόμενα να χρησιμοποιηθούν στην κανονική παραγωγή μίγματα μεταλλευτικών συμπυκνωμάτων.

Στο σκεπτικό της παραπάνω απόφασης του ΣτΕ, πέραν των καθαρά νομικών ζητημάτων που θίγονται, γίνεται επίκληση και συζήτηση και επί καθαρά τεχνικών θεμάτων, ως μη έδει, η δε τελική απόφαση υπέχει ουσιαστικά θέση πιστοποιητικού για την περιβαλλοντικά ασφαλή εφαρμοσιμότητα της μεθόδου Flash smelting με τα προβλεπόμενα συμπυκνώματα για το συγκεκριμένο έργο (μονάδα μεταλλουργίας Μαντέμ Λάκκου). H «πιστοποίηση» αυτή του ΣτΕ βασίζεται σε ένα πιστοποιητικό που χορηγήθηκε στην Ελληνικός Χρυσός από τη Φινλανδική εταιρεία κατασκευής της πυρομεταλλουργικής καμίνου Flash smelting (της εταιρείας Outotec), ύστερα από πειράματα που έγιναν όχι επί τόπου, αλλά στην έδρα της κατασκευάστριας εταιρείας στη Φινλανδία. Αυτό βέβαια για τη Φινλανδική εταιρεία δεν συνιστούσε πρόβλημα, μια και της ήταν αδιάφορη η απαίτηση από μέρους του Ελληνικού Δημοσίου οι πιλοτικές δοκιμές να εκτελεστούν επί τόπου (δηλαδή στο Μαντέμ Λάκκο). Να υπενθυμίσω οτι σε προηγούμενο κείμενό μου (εδώ) εξηγούσα γιατί είναι απαραίτητο οι σχετικές δοκιμές να γίνουν (να έχουν γίνει) επί τόπου.

Αλλά η μη επί τόπου και σε ημιβιομηχανική κλίμακα εκτέλεση δοκιμών, που θα πιστοποιούσαν την περιβαλλοντικά ασφαλή χρήση της μεθόδου Flash smelting, δεν είναι η μόνη παραβίαση από μέρους της Ελληνικός Χρυσός των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τις πράξεις αδειοδότησής της. Άλλες παραβιάσεις είναι σημαντικότερες και είναι απαράδεκτο αυτές να μην έχουν επισημανθεί και αξιολογηθεί από το ΣτΕ, ωστε να το αποτρέψουν από την έκδοση αυτής της συγκεκριμένης απόφασης.

Η υποχρέωση της Ελληνικός Χρυσός να χρησιμοποιήσει κατά τις δοκιμές το προβλεπόμενο μίγμα από τα συγκεκριμένα συμπυκνώματα που θα παραχθούν από τους πυρίτες της Ολυμπιάδας και από το μετάλλευμα των Σκουριών δεν τηρήθηκε καθόλου. Εξόρυξη πυριτών (αρσενο-σιδηροπυριτών πιο συγκεκριμένα) δεν γίνεται εδώ και πολλά χρόνια στην Ολυμπιάδα, ούτε και υπάρχει διαθέσιμο στοκαρισμένο συμπύκνωμά τους – έχει όλο προ πολλού εξαχθεί. Δεν μπορεί λοιπόν κατά τη γνώμη μου να στάλθηκε στη Φινλανδία για τις δοκιμές του Flash smelting το υλικό που προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί στη μεταλλουργία στο Στρατώνι, αλλά κάτι άλλο. Και αυτό, πάλι κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να είναι το παραγόμενο σήμερα από την Ελληνικός Χρυσός χρυσοφόρο συμπύκνωμα από τα τέλματα της Ολυμπιάδας (αυτό που στέλνεται στην Κίνα για την πρόσκτηση εκεί του εμπεριεχόμενου στα τέλματα αυτά χρυσού και αργύρου).

Αλλά αυτό δεν είναι με τίποτα ούτε το ίδιο, ούτε ανάλογο με εκείνο το υλικό που προβλέπεται να τροφοδοτήσει τη μελλούμενη παραγωγική διαδικασία της μεταλλουργικής μονάδας στο Μαντέμ Λάκκο. Είναι ένα υλικό ανομογενές κατ” αρχήν, που έχει υποστεί προ πολλού χρόνου μια διαφορετική στις λεπτομέρειες εμπλουτιστική επεξεργασία μετά την εξόρυξή του και έχει μετέπειτα αποτεθεί έκθετο για πολύ χρόνο στην ατμόσφαιρα. Συνέπεια όλων αυτών είναι να έχει υποστεί σειρά από μη μελετημένες γεωχημικές τροποποιήσεις της σύστασης και της οξειδωτικής του κατάστασης. Καθόλου λοιπόν το απαιτούμενο για σωστές και αξιόπιστες πιλοτικές δοκιμές υλικό.

Ούτε όμως συμπύκνωμα από το μετάλλευμα των Σκουριών στάλθηκε στη Φινλανδία για τις δοκιμές. Εδώ μάλιστα η παραβίαση της εκ της αδειοδότησης υποχρέωσης ήταν ακόμα πιο εξόφθαλμη, και μάλιστα ομολογημένη. Αντιγράφω από την απόφαση του ΣτΕ (σελ. 18) επισημαίνοντας όσα αναφέρονται για το χαλκούχο μετάλλευμα του Bajo de Alumbrera:

«Εν πάση περιπτώσει, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι απορριπτέοι και ως αβάσιμοι, διότι μόνο το γεγονός ότι οι δοκιμές δεν διενεργήθηκαν επιτόπου, ανεξαρτήτως του εάν αυτό ήταν εφικτό, δεν αρκεί για να στηρίξει την απόρριψη των διενεργηθεισών σε εξειδικευμένο εργαστήριο δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα με μεταλλεύματα που είτε έχουν παραχθεί επιτόπου (αρσενοπυρίτες Ολυμπιάδας) είτε έχουν αποδεδειγμένως παρόμοια ορυκτολογική και χημική σύσταση με τα τοπικά (χαλκούχο μετάλλευμα του κοιτάσματος Bajo de Alumbrera Αργεντινής, σύμφωνα με την προσκομισθείσα από 18.1.2012 γνωμάτευση του Καθηγητή του Τομέα Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών). Δεδομένου δε ότι, ως προκύπτει από το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης πράξης, η μη έγκριση του προσαρτήματος στηρίχθηκε κυρίως στην κατά τα ανωτέρω μη επαρκή αιτιολογία περί μη πληρώσεως του όρου περί διενέργειας επιτόπιων ημιβιομηχανικών δοκιμών, η δε επεξεργασία των λοιπών υποβληθέντων στοιχείων και η διατύπωση των παρατηρήσεων που ενσωματώθηκε στο έγγραφο έγινε κατά τρόπο ενδεικτικό, η προσβαλλόμενη πράξη θα πρέπει να ακυρωθεί στο σύνολό της…»

Μετάλλευμα από το κοίτασμα Bajo de Alumbrera της Αργεντινής λοιπόν, αντί μεταλλεύματος από το κοίτασμα των Σκουριών. Θαυμάσια τήρηση της υποχρέωσης που έθεσαν οι εγκρίσεις τεχνικών μελετών, να χρησιμοποιηθούν στις πιλοτικές δοκιμές τα ίδια συμπυκνώματα που θα χρησιμοποιηθούν στο παραγωγικό στάδιο της μεταλλουργίας. Αντικατάσταση, με τη γνωμάτευση ενός μη κατονομαζόμενου μεν, πλην όμως συγκεκριμένου («του Καθηγητή του Τομέα Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του ΕΚΠΑ») καθηγητή. Δεν δίνεται καμιά παραπέρα πληροφορία ούτε για την ειδικότητα του καθηγητή αυτού ούτε, έστω, για το αρχικό γράμμα του επωνύμου του: οτι είναι π.χ. ειδικός κοιτασματολόγος και ότι το επώνυμό του αρχίζει, έστω, από Σ.

Η υποχρέωση ακυρώνεται λοιπόν με βάση την καθηγητική βεβαίωση οτι η συμπεριφορά του υλικού των Σκουριών κατά τις μεταλλουργικές διεργασίες θα είναι ίδια με εκείνη του υλικού της Bajo de Alumbrera, εξαιτίας της ορυκτολογικής και χημικής ομοιότητάς τους. Σα να λέμε οτι ένας συγκεκριμένος ποδοσφαιριστής μπορεί να αντικατασταθεί με έναν άλλον ίδιας ηλικίας και ίδιου σωματότυπου και να αναμένουμε τη ίδια ακριβώς συμπεριφορά και απόδοση των δύο στο γήπεδο. Και πού βρέθηκαν οι τόννοι υλικού από το κοίτασμα της Bajo de Alumbrera στη Φινλανδία για τις πιλοτικές δοκιμές; Μεταφέρθηκαν εκεί, και από ποιον, μετά τη σχετική γνωμάτευση του καθηγητή, ή ήταν διαθέσιμοι από πρίν και κάλυψαν την ανάγκη να βρεθεί κάποιος υποκαταστάτης του υλικού των Σκουριών;

Πλανάται βέβαια το ερώτημα κατά πόσο ήταν εφικτό να γίνουν οι πιλοτικές δοκιμές επί τόπου και κατά πόσο ήταν διαθέσιμα για τις δοκιμές αυτές τα προβλεπόμενα να χρησιμοποιηθούν στη μεταλλουργία συμπυκνώματα από Ολυμπιάδα και Σκουριές. Αλλά πλανάται εξίσου και το ερώτημα πώς και δεν είχαν επισημανθεί εγκαίρως από την Ελληνικός Χρυσός τέτοιες ή ανάλογες δυσκολίες ώστε να προσφύγει ενώπιον του ΣτΕ για την ακύρωση των ανωτέρω εγκρίσεων, αλλά αντίθετα απεδέχθη όλους τους όρους που έθεταν, μεταξύ των οποίων και αυτούς που ρητά αναφέρουν και το επί τόπου και τη χρήση κατά τις δοκιμές των προβλεπόμενων και όχι άλλων συμπυκνωμάτων.

Αξίζει να επισημανθεί οτι η Ελληνικός Χρυσός, με συνεντεύξεις των διευθυντικών της στελεχών, μιλάει για παραγωγικά επιτυχείς δοκιμές, που αφορούν την απόληψη των καθαρών μετάλλων, χαλκού και χρυσού, και καθόλου δεν αναφέρεται σε περιβαλλοντικά επιτυχείς δοκιμές – και όχι θεωρίες -, που αφορούν την πλήρη δέσμευση και εις το διηνεκές αποκλεισμό από το περιβάλλον του συμπαραγόμενου τοξικότατου αρσενικού.

Θα ήταν πολύ χρήσιμο να δημοσιοποιηθεί τελικά το πιστοποιητικό της Outotec που αφορά τις πιλοτικές δοκιμές στη Φινλανδία, απαραίτητα μαζί με το συνοδευτικό πρωτόκολλο των πειραματισμών. Και θα ήταν χρήσιμο επίσης να δημοσιοποιηθεί η από 18-1-2012 επιστολή-βεβαίωση του ακατονόμαστου Καθηγητή του Τομέα Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τελικά, κινείται η γη ή όχι;

Πηγή: antigoldgr

...//...

Το ΣτΕ δικαίωσε και πάλι την Eldorado - Ιδιωτικό και δημόσιο συμφέρον συμπίπτουν

Του Ξενοφώντα Ερμείδη 

Είθισται να μην κρίνει ουδείς τις αποφάσεις της δικαιοσύνης, όμως από την στιγμή που το άγραφο δίκαιο υπερπηδά το γραπτό δεν γίνεται να μην σχολιαστεί η δεύτερη απόφαση του ΣτΕ που βάση αυτής ανοίγουν ξανά τα μεταλλεία χρυσού στις Σκουριές.

Το ΣτΕ αποφάσισε να αναστείλει προσωρινά την απόφαση του πρώην υπουργού Ανασυγκρότησης, κ. Σκουρλέτη με την οποία στις 19 Αυγούστου είχαν ανακληθεί  οι αποφάσεις έγκρισης των τεχνικών μελετών των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων (Σκουριές, Ολυμπιάδα, κ.λπ.) της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός», με το επιχείρημα ότι παραβιάστηκαν οι όροι των τεχνικών μελετών.

Έρχεται λοιπόν σε σύγκρουση η ίδια η νομοθεσία με την δικαιοσύνη. Τα αρμόδια όργανα του κράτους είχαν αποφανθεί ότι οι όροι των τεχνικών μελετών παραβιάστηκαν. Έρχεται σήμερα η δικαιοσύνη  και υποστηρίζει ότι κακώς οι αρμόδιοι υπάλληλοι της Πολιτείας έκριναν ότι οι μελέτες της Eldorado δεν ήταν σύμφωνες με τους όρους.

Το δημόσιο ιδιωτικό συμφέρον

Η απόφαση του ΣτΕ δεν είναι οριστική αλλά όμως τρομάζει για άλλη μια φορά ο λόγος για τον οποίο αποφάσισε την προσωρινή συνέχιση εξόρυξης χρυσού. Έκανε δεκτή την αίτηση αναστολής του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Χαλκιδικής και άλλων Σωματείων των εργαζομένων της "Ελληνικός Χρυσός" σταθμίζοντας την βλάβη που επικαλούνται οι εργαζόμενοι στα μεταλλεία. 

Αυτός ο λόγος δεν είναι μη αναστρέψιμος στην επόμενη εκδίκαση που θα γίνει στα μέσα Οκτωβρίου για την οριστική απόφαση λειτουργίας των μεταλλείων. Ο δεύτερος όμως λόγος είναι αυτός που δεν ανατρέπεται την στιγμή που η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση ομηρίας μέσω Μνημονίων και της "καραμέλας" επενδύσεις και ανάπτυξη.  Οι σύμβουλοι Επικρατείας στάθμισαν και τους λόγους δημοσίου συμφέροντος που επικαλείται το Ελληνικό Δημόσιο και αποφάνθηκαν ότι για το καλό του δημοσίου ας ρημαχτεί ένα κομμάτι πλούσιας ελληνικής γης. Για την ιστορία προεδρεύων του τμήματος Αναστολών του ΣτΕ ήταν αντιπρόεδρος Νικόλαος Σακελλαρίου και εισηγητής ο σύμβουλος Ηλίας Μάζος.

Από τη μια μεριά λοιπόν, έχουμε τους νόμους της Πολιτείας που ανέστειλαν τις εργασίες εξόρυξης των μεταλλείων και από την άλλη έχουμε το Ελληνικό Δημόσιο που επικαλείται ότι ακόμη και η παράτυπη ή παράνομη εξόρυξη είναι ορθές αφού γίνονται για το δημόσιο συμφέρον.

Το θέμα των Σκουριών είναι τελειωμένο

Το επιχείρημα "δημόσιο συμφέρον" είναι κάτι που ακούγεται στις αποφάσεις του ΣτΕ συχνά. Μόλις δύο μήνες πριν το ΣτΕ αποφάνθηκε ότι ορθώς καταστραφήκαν ολοσχερώς 3.273 στρέμματα δάσους στις τοποθεσίες Σκουριές και Μαντέμ Λάκκος στον Δήμο Αριστοτέλη. Ο λόγος και εκεί ήταν ο ίδιος και ακόμη χειρότερος από το δημόσιο συμφέρον. Οι δικαστές είχαν επικαλεστεί ότι η παραχώρηση του δημοσίου δάσους σε ιδιώτη συνάδει με το Σύνταγμα και ότι η καταστροφή χιλιάδων στρεμμάτων ήταν αναγκαίες για τις εργασίες της Eldorado. 

Το δημόσιο συμφέρον ορίζεται από το Κράτος με χρήμα  και όχι με την ορθότητα και τους άγραφους νόμους του δικαίου που ορίζουν ότι όταν βάλλεται το περιβάλλον και οι πολίτες από οποιαδήποτε επένδυση δεν μπαίνει καν προς συζήτηση το θέμα. Η οριστική απόφαση του ΣτΕ  που θα έρθει μετά τα μέσα Οκτωβρίου είναι σίγουρο ότι θα πατήσει πάνω στο "δημόσιο συμφέρον" και η Eldorado νομίμως, συνταγματικώς και δικαστικώς θα νικήσει.  Άλλωστε η πρόσφατη συνάντηση του υπουργού Σκουρλέτη με το Δ.Σ της Eldorando και την ΑΚΤΩΡ χαροποίησε ιδιαιτέρως το μεγάλο αφεντικό της εταιρείας, Πωλ Ράιτ, ο οποίος μετά την συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο διάλογος με τον υπουργό "ήταν πολύ εποικοδομητικός". 

Είθισται να απαγορεύεται να κρίνουμε τις αποφάσεις δικαστηρίων. Όμως μετά την στάση της Δικαιοσύνης για το εγκληματικό έργο των μεταλλείων σε Μακεδονία και Θράκη αλλά και στο εγκληματικό έργο των Αιολικών Πάρκων στο Αποπηγάδι της Κρήτη τα έργα που στήνουν κυβερνήσεις με ξένους επενδυτές με αφορμή την "οικονομική κρίση" θα έχουν πάντα στο πλευρό τους τις εξουσίες της Πολιτείας που δεν συνάδουν με το δίκαιο αυτής. 

Πηγή:http://www.stontoixo.com/2015/10/blog-post_9.html