Αυτό που δεν θα σου πει κανείς για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων στις Ελληνικές θάλασσες

Του Τάκη Γρηγορίου

Με τις ακτές της Σαλαμίνας και του Σαρωνικού να είναι ακόμα μαύρες μετά το ναυάγιο του ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ, το ερώτημα για τους πραγματικούς κινδύνους από μία βιομηχανικής κλίμακας εξόρυξη υδρογονανθράκων σε Ιόνιο και Κρητικό πέλαγος είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Η ανικανότητα της πολιτείας, άλλωστε, να διαχειριστεί ένα μικρό σχετικά περιστατικό ρύπανσης μπροστά από το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας σε συνθήκες νηνεμίας, δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας:

Τι θα γίνει στην περίπτωση σοβαρού πετρελαϊκού ατυχήματος με διαρροή χιλιάδων τόνων π.χ. στα ανοιχτά των Επτανήσων ή νότια της Κρήτης;

Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό, αφού ατυχήματα και διαρροές συμβαίνουν συνεχώς, όπου υπάρχει πετρελαϊκή δραστηριότητα.

Μπορεί οι περισσότεροι να γνωρίζουμε τα σοβαρά περιστατικά (π.χ. Exxon Valdez, Prestige, Μακόντο στον Κόλπο του Μεξικό), ωστόσο τα ατυχήματα και οι διαρροές είναι μέρος της επιχειρησιακής “καθημερινότητας” των διαδικασιών εξόρυξης και μεταφοράς πετρελαίου. Το γεγονός ότι δεν μαθαίνουμε για αυτά, δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνουν συνεχώς.

Οι μεγάλες πετρελαϊκές ευθύνονται για εκατοντάδες διαρροές πετρελαίου κάθε χρόνο

Δεν πρόκειται για κάποια θεωρία συνωμοσίας, αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στις ετήσιες εκθέσεις των πετρελαϊκών για να διαπιστώσει του λόγου το αληθές.

Για παράδειγμα, στον ετήσιο απολογισμό της BP για το 2016, βρίσκουμε αυτόν τον πίνακα: Δηλαδή, σε 275 περιστατικά που αφορούσαν τοξικά υλικά, υπήρχαν 149 διαρροές πετρελαίου (με ποσότητα μεγαλύτερη του ενός βαρελιού), εκ των οποίων οι 58 ρύπαναν νερό ή / και ακτές. Όλα αυτά μόλις μέσα σε έναν χρόνο!

Η επικίνδυνη παγίδα του ευρώ

Ο ανείπωτος φόβος της Γαλλίας απέναντι στη Γερμανία, οι προσπάθειες των ελίτ της Ευρώπης να δημιουργήσουν ένα συγκρίσιμο νόμισμα με το δολάριο ή ίσως οι κρυφές σκέψεις των Η.Π.Α. για ένα δεύτερο ελεγχόμενο από τις ίδιες παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, οδήγησαν στη βιαστική δημιουργία της Ευρωζώνης –  χωρίς καμία οικονομική λογική.

«Από τη διατύπωση της έκθεσης για τη δημιουργία της Ευρωζώνης δεν σκέφτηκα ποτέ πως θα μπορούσε να ιδρυθεί στο εγγύς μέλλον μία νομισματική ένωση, με μία ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα. Φαντάσθηκα πως ίσως θα συνέβαινε κάτι τέτοιο κάποτε, στα επόμενα εκατό χρόνια. Σκέφθηκα επίσης πως θα ήταν πολύ απίθανο να υιοθετήσουν απλά οι άλλοι Ευρωπαίοι το μοντέλο της Bundesbank» (Poehl, κεντρικός τραπεζίτης της Γερμανίας, 1989).

Ανάλυση

Η ομιλία του προέδρου της Κομισιόν για την «Κατάσταση της Ένωσης» δεν βρήκε καμία απήχηση στην κοινή γνώμη – κυρίως η αναφορά του, σύμφωνα με την οποία το ευρώ θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως όχημα για την ενσωμάτωση όλων των χωρών της ΕΕ. Συγκεκριμένα είπε τα εξής:

«Εάν επιθυμούμε το ευρώ να ενώσει περισσότερο την ήπειρο μας αντί να τη διασπάσει, τότε θα πρέπει να αναδειχθεί σε κάτι περισσότερο από το νόμισμα ορισμένων επιλεγμένων χωρών. Ο προορισμός του ευρώ είναι να αποτελέσει το ενιαίο νόμισμα ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης«.

Στα πλαίσια αυτά, μία πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε μεταξύ των ευρωπαίων οικονομολόγων (πηγή), τεκμηρίωσε πως είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί, όσον αφορά το ευρώ – ενώ στην ερώτηση εάν συμφωνούν με την υποχρεωτική συμμετοχή όλων των χωρών της ΕΕ στην Ευρωζώνη (γράφημα), η συντριπτική πλειοψηφία (σχεδόν το 80%) απάντησε πως είτε δεν συμφωνεί (disagree), είτε διαφωνεί έντονα (strongly disagree).

Τα επιχειρήματα των οικονομολόγων εναντίον της αναγκαστικής υιοθέτησης του ευρώ είναι γνωστά ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 – όπου πολλά επί μέρους μέλη της ονομαζόμενης «Επιτροπής Delor», τα οποία είχαν προετοιμάσει τη νομισματική ένωση, είχαν εντοπίσει αμέσως τα σφάλματα, όσον αφορά το σχεδιασμό της. Ανέφεραν δε τις μεγαλύτερες αδυναμίες της, οι οποίες ήταν οι εξής: