Η τραγωδία της Κύπρου

H εγχείρηση πέτυχε μεν, αλλά ο ασθενής βρίσκεται σε κώμα, χωρίς να γνωρίζει κανείς εάν καταφέρει να επανέλθει στη ζωή – ενώ συμπεραίνεται πως οι πολίτες θυσιάστηκαν για το δημόσιο, αναλαμβάνοντας ένα μεγάλο μέρος των χρεών του

Σχεδόν όλα τα γερμανικά έντυπα από τις αρχές Μαρτίου, κάποια ελληνικά και ορισμένα κυπριακά, γράφουν θριαμβευτικά πως η Κύπρος κατάφερε να εφαρμόσει με επιτυχία τα μέτρα που της επέβαλλε η Τρόικα – με αποτέλεσμα να είναι η τελευταία χώρα που δεν έχει ανάγκη πλέον το ευρωπαϊκό πρόγραμμα στήριξης, με μοναδική θλιβερή εξαίρεση την Ελλάδα.

Ακόμη και το ΔΝΤ δήλωσε πως η μεγαλόνησος γύρισε σελίδα, η οικονομία της άρχισε να αναπτύσσεται, ενώ ελέγχει πια τις δαπάνες και το δημόσιο χρέος της – αν και από την επίσημη έκθεση του συμπεραίνονται εντελώς άλλα πράγματα (πηγή).

Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς εάν κάνει λάθος, ερευνώντας προσεκτικά τα οικονομικά στοιχεία της Κύπρου – ειδικά όταν διαπιστώνει πως είχε ένα αρνητικό ποσοστό αποταμιεύσεων της τάξης του -11% (γράφημα), το οποίο τεκμηριώνει ακριβώς το αντίθετο. Ο δείκτης αυτός σημαίνει ότι, οι Κύπριοι Πολίτες χρεώθηκαν επί πλέον μόνο το 2014 κατά 11% – ενώ κάτι ανάλογο συνέβη επίσης το 2015, με την τάση να προβλέπεται πως θα συνεχιστεί και το 2016!

Περαιτέρω, το επόμενο ερώτημα που προκύπτει είναι εάν οι Κύπριοι έχουν χάσει εντελώς τα λογικά τους, μαζί με την Κομισιόν – αφού τίποτα δεν πηγαίνει καλά στην οικονομία του νησιού. Ειδικότερα, το δημόσιο κατάφερε με κάποιον τρόπο να εξυγιανθεί αλλά, επειδή το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών κατάρρευσε, η εξυγίανση αυτή θα πρέπει να έχει επιτευχθεί εις βάρος των Κυπρίων – κάτι που δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς ακριβώς έχει δρομολογηθεί.

Γνωρίζουμε βέβαια πως έχει δημευθεί ένα μεγάλο μέρος των καταθέσεων των Ρώσων, το οποίο βοήθησε στην εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος (αν και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί υγιές, ειδικά μετά τη δολοφονία του από την ΕΚΤ), επίσης των Πολιτών του νησιού με καταθέσεις υψηλότερες των 100.000 €, αλλά αυτό δεν επεξηγεί την τρομακτική μείωση των αποταμιεύσεων μετά το 2014 – η οποία σημαίνει με απλά λόγια πως οι Κύπριοι πλήρωσαν ή/και χρεώθηκαν με τεράστια ποσά για να διασωθεί το κράτος τους. Φυσικά για την Ευρώπη αυτό που έχει σημασία είναι η διάσωση του δημοσίου – αδιαφορώντας για το εάν με τη διάσωση αυτή θα καταστραφεί ολόκληρη η υπόλοιπη οικονομία.

Ένα επόμενο οικονομικό μέγεθος είναι η ραγδαία άνοδος του ιδιωτικού χρέους (γράφημα), παράλληλα με τον υπερδιπλασιασμό του δημοσίου χρέους – το οποίο από 48,9% του ΑΕΠ το 2008, εκτοξεύθηκε στο 108,2% το 2014, ενώ μάλλον δεν θα σταματήσει να αυξάνεται. Όσον αφορά την ανεργία, συνεχίζει να είναι υψηλότερη του 15%, όταν το 2008 ήταν μόλις 4% (σχεδόν τετραπλασιασμός της, όταν στην Ελλάδα τριπλασιάστηκε) – ενώ το εξωτερικό χρέος είναι μεν χαμηλότερο από το 2010, αλλά αρκετά υψηλό, χωρίς να μειώνεται πλέον.

Ο επόμενος σημαντικός οικονομικός δείκτης, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σε σχέση με το ΑΕΠ, το οποίο είναι πλέον πλεονασματικό στην Ελλάδα, συνεχίζει να είναι αρνητικό ενώ επιδεινώνεται – παρά το ότι έχει περιορισθεί σε σχέση με το 2008, όπου ήταν περίπου ανάλογο με αυτό της χώρας μας (γράφημα). Αυτό σημαίνει πως η Κύπρος συνεχίζει να χρεώνεται στο εξωτερικό, οπότε να χρειάζεται επί πλέον χρηματοδότηση για την κάλυψη του κενού – όταν παράλληλα απαιτείται η διενέργεια επενδύσεων από ξένους, αφού οι αρνητικές αποταμιεύσεις δεν μπορούν να  εξασφαλίσουν εγχώριες επενδύσεις.

Εν πρώτοις λοιπόν συμπεραίνεται πως οι Κύπριοι Πολίτες θυσιάστηκαν για τη χώρα τους, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι ένα μεγάλο μέρος των χρεών της – καθώς επίσης πως η εγχείρηση πέτυχε μεν, αλλά ο ασθενής βρίσκεται σε κώμα, χωρίς να γνωρίζει κανείς εάν καταφέρει να επανέλθει στη ζωή.

Επομένως πρόκειται για μία τραγωδία, η οποία όμως παρουσιάζεται εντελώς διαφορετικά – πόσο μάλλον όταν η έξοδος από το μηχανισμό στήριξης δεν σημαίνει ότι, η Κύπρος θα διαχειρίζεται ελεύθερα τα οικονομικά της, αλλά απλά και μόνο πως θα προσπαθεί να δανείζεται από τις αγορές, για να καλύπτει τις ανάγκες χρηματοδότησης της. Μοναδικό της πλεονέκτημα θα είναι η συμμετοχή της στα πακέτα ποσοτικής διευκόλυνσης της ΕΚΤ – έναντι των εκβιασμών που θα υφίσταται τόσο από την κεντρική τράπεζα, όσο και από τις αγορές.

Ειδικά όσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις (λιμάνια, ηλεκτρισμός, τηλεπικοινωνίες κλπ. – πηγή), οι απαιτήσεις των δανειστών συνεχίζουν να υφίστανται χωρίς καμία απολύτως αλλαγή – έτσι ώστε τα χρήματα που θα εισπραχθούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των δημοσίων χρεών.

Ελπίζουμε και ευχόμαστε βέβαια να καταφέρει τελικά η Κύπρος να επιβιώσει, χωρίς να υποστούν άλλες θυσίες οι Πολίτες της – κάτι που όμως θα είναι πολύ δύσκολο, αφού η οικονομία της έχει καταστραφεί εντελώς, ενώ τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών της είναι τα υψηλότερα παγκοσμίως. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ασφαλώς δεν πρόκειται για μία επιτυχημένη ιστορία (success story) – όπως την παρουσιάζουν οι Γερμανοί, για να αιτιολογήσουν την επιβολή των αποικιοκρατικών μέτρων της Τρόικα.

Analyst Team