Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014

Δημιουργική καταστροφή


Του Βασίλη Βιλιάρδου

Πιστεύουμε στη δημιουργική καταστροφή – με την έννοια πως αφού το παλαιό γίνεται πλέον αφόρητο, πρέπει να αντικατασταθεί με κάτι εντελώς καινούργιο, το οποίο όμως δεν μπορεί να οικοδομηθεί στα ίδια, σαθρά θεμέλια. Άλλωστε αυτό εφαρμόζει και η Φύση, όπου ο ζωή δεν ανανεώνεται ποτέ, αλλά πεθαίνει και γεννιέται.

Μία τέτοια αντίληψη θα απαιτούσε, στην περίπτωση της Ελλάδας, την επίσημη χρεοκοπία της – η οποία βέβαια είναι ότι πιο επώδυνο μπορεί να φαντασθεί κανείς για τα πρώτα χρόνια, ειδικά για τις μεσαίες και τις αδύναμες ομάδες του πληθυσμού. Παράλληλα, αποτελεί μία εξαιρετικά τραυματική εμπειρία, η οποία συντροφεύει πολλές γενιές – ενώ καταστρέφει σε μεγάλο βαθμό τις ηλικίες μεταξύ 20 και 40 ετών.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η δημιουργική καταστροφή προϋποθέτει την ολοκληρωτική κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού και νομισματικού συστήματος – το οποίο όμως είναι το σημαντικότερο όπλο της Δύσης, όσον αφορά την αντιμετώπιση της συνεχώς αυξανόμενης ισχύος των αναπτυσσομένων (BRICS) και αναδυομένων αγορών.

Προφανώς δε θα δημιουργούσε στον πλανήτη τεράστιες κοινωνικές αναταραχές, όπου δεν θα μπορούσαν να αποκλεισθούν ούτε οι θρησκευτικοί, ούτε οι συμβατικοί πόλεμοι - με κίνδυνο να καταστραφεί ακόμη και οΠολιτισμός μας, έτσι όπως αυτός οικοδομήθηκε στις βάσεις που τοποθέτησε πρώτη η Ελλάδα.
Επειδή λοιπόν η θεωρία διαφέρει σημαντικά από την πράξη, είναι δύσκολο να επιμείνει κανείς σε αυτή τη λύση – παρά το ότι γνωρίζει πως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία άλλη. Ειδικά όταν νοιώθει συλλογικά και όχι μόνο ατομικά υπεύθυνος – κάτι που δυστυχώς δεν χαρακτηρίζει τους πολιτικούς, οι περισσότεροι εκ των οποίων ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για τον εαυτό τους.

Στα πλαίσια αυτά, όταν ακούγονται απόψεις του τύπου «δεν γίνεται χειρότερα, οπότε είναι καλύτερα να βουλιάξει το καράβι», είναι δύσκολο να συμφωνήσει κανείς μαζί τους – πόσο μάλλον όταν ο εχθρός του κακού είναι συνήθως το χειρότερο, πολύ σπάνια δυστυχώς το καλύτερο.

Για περισσότερους από τους παραπάνω λόγους, η εξυγιαντική δημιουργική καταστροφή, μέσω της οποίας επιτυγχάνεται η κάθαρση, η αναγέννηση και η επανεκκίνηση ενός συστήματος, δεν συνιστά ποτέ μία κατ” επιλογή διαδικασία – αλλά μία καταναγκαστική εξέλιξη, για την οποία δεν ερωτάται και δεν αποφασίζει κανείς.

Μία νομοτέλεια λοιπόν, η οποία ουσιαστικά «ενσκήπτει» με πρωτοβουλία της Φύσης, για να λύσει εκείνα τα προβλήματα, τα οποία εμείς δεν έχουμε το θάρρος να αντιμετωπίσουμε με το μοναδικό δυνατό τρόπο -ριζικά, μακροπρόθεσμα, έως ότου φθαρούν και αυτά από το χρόνο, οπότε θα πρέπει με τη σειρά τους να υποστούν την ίδια διαδικασία.

Επομένως, αυτό που απομένει σε εμάς, είναι το να προβλέψουμε πότε θα έλθει το «πλήρωμα του χρόνου» – πότε θα ξεκινήσει δηλαδή η αναπόφευκτη διαδικασία της δημιουργικής καταστροφής, έτσι ώστε να είμαστε τουλάχιστον προετοιμασμένοι.

Με βάση τη λογική αυτή, διαπιστώνοντας πως η Ευρώπη έχει επιλέξει τη διαδικασία του «αργού θανάτου», της «οδύνης χωρίς τέλος αντί του οδυνηρού τέλους», έχουμε την εντύπωση πως η δημιουργική καταστροφή θα καθυστερήσει αρκετά χρόνια – οπότε κάτι ανάλογο θα συμβεί και στην Ελλάδα, εάν παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης.

Βέβαια, όλα τα δεδομένα οδηγούν στο συμπέρασμα πως η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, καθώς επίσης ότι θα αποχωρήσει καταναγκαστικά από τη νομισματική ένωση – επειδή επιμένει να μην διερευνά τρόπους εξόφλησης του χρέους της.

Αναζητάει ουσιαστικά τεχνάσματα αποφυγής των υποχρεώσεων της, παρά το ότι είναι δεμένη χειροπόδαρα από τους δανειστές της – ενώ μάλλον δεν θέλει να ακολουθήσει τον αριστερό δρόμο, αλλά να βρει κάποιο θύμα, στο οποίο να φορτώσει το βάρος, καθώς επίσης τις ευθύνες των «ριζοσπαστικών» αποφάσεων.

Όσον αφορά ολόκληρη τη Δύση, η οποία βέβαια θα μπορούσε να επιταχύνει τη διαδικασία στην Ευρώπη, οπότε και στην Ελλάδα, αδυνατούμε να διατυπώσουμε κάποιες προβλέψεις – ειδικά λόγω των τελευταίων εξελίξεων στην Ιαπωνία, καθώς επίσης στις Η.Π.Α., οι οποίες ευρίσκονται σε μία συνεχώς επιταχυνόμενη πορεία κατάρρευσης.

Υστερόγραφο: Ο κομμουνισμός, ο αμιγής αριστερός δρόμος δηλαδή, απαιτεί επίσης τη δημιουργική καταστροφή. Έχει όμως ένα εγγενές ελάττωμα, στη μη απολυταρχική του μορφή: ενώ αναφέρεται στα συμφέροντα της τάξης των εργαζομένων, η αποτελεσματική του εφαρμογή προϋποθέτει κοινωνίες ώριμες, υψηλού πνευματικού επιπέδου και καλλιέργειας, χωρίς οικονομικά προβλήματα.

Έτσι δεν είναι εφαρμόσιμος σε περιβάλλον μη ολοκληρωτικό, αντίστοιχο με αυτό της άμεσης δημοκρατίαςτου ελληνικού χρυσού αιώνα - γεγονός που γνώριζε τόσο ο Μάο, όσο και ο Στάλιν, καταστρέφοντας δημιουργικά, εκκαθαρίζοντας δηλαδή βίαια, δικτατορικά, τις ρίζες της προηγούμενης «τάξης πραγμάτων». Εν τούτοις, δεν ήταν δυνατόν να επιβιώσει, μη έχοντας τη δυνατότητα να καλύψει τις βασικές ανάγκες των ανθρώπων – οπότε κατέρρευσε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.