Γιατί, παραλίγο, να μην ψηφίσω Λαϊκή Ενότητα

Του Γιάννη Φωτιάδη

Θέλω να μου επιτρέψετε να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες προσωπικές σκέψεις και αντιδράσεις σε σχέση με τα πολιτικά γεγονότα. Θα χαρώ ιδιαίτερα αν μερικοί βρουν κάποια χρησιμότητα σε αυτά.  

ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

Καταρχήν ομολογώ ότι έχω κουραστεί από τους αντιμνημονιακούς αγώνες. Πάντα στο τέλος αποτυγχάνουν και μεταλλάσσονται με κορυφαία και ολοκληρωτική φάση αυτή με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που ένοιωσα και νοιώθω είναι ότι θέλω πλέον, από αυτούς που είναι αντιμνημονιακοί, μια ξεχωριστή παραπάνω ποιότητα νέων ιδεών που θα είναι, κατά κάποιο τρόπο, μια εγγύηση ότι δεν είναι και αυτοί οι αντιμνημονιακοί του σωρού. Αν μου λέγατε να βρω μια προσιτή ψυχολογική αντιστοίχηση με αυτό που αισθάνομαι, θα σας απαντούσα με την ακόλουθη μεταφορά από τον ερωτικό τομέα: Όταν χωρίζεις προδομένος από μια γυναίκα μετά από μια θυελλώδη και παθιασμένη σχέση μεγάλου έρωτα, τότε πλην πλάκας για να ξεχνιόμαστε (περίπτωση κόμματος Λεβέντη), δεν έχεις όρεξη πλέον για άλλες γυναίκες και νέες σχέσεις (κάνεις αποχή). Εκτός αν, ξαφνικά, εμφανιστεί μια πραγματικά συναρπαστική περίπτωση που θα ανατρέψει τα μελαγχολικά και καταθλιπτικά δεδομένα σου. 

Δυστυχώς η Λαϊκή Ενότητα δεν μπόρεσε να είναι, για μένα τουλάχιστον, μια τέτοια συναρπαστική περίπτωση και μάλιστα όσο προχωρούσε η προεκλογική εκστρατεία τόσο έχανε, στα μάτια μου, τη λάμψη των προσώπων που την αποτελούσαν, λες και βιαζόταν να είναι μια ακόμη συνηθισμένη και τελικά βαρετή περίπτωση, χωρίς την ικανότητα να μου κάνει το αποφασιστικό κλικάρισμα.  

Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Έχω μείνει έκπληκτος από το γεγονός ότι ο πολιτικός χώρος που εκπροσωπείται από την Λαϊκή Ενότητα αδυνατεί να συνειδητοποιήσει την τεράστια πνευματική ανετοιμότητα του και τις συνεπαγόμενες τεράστιες πολιτικές ανεπάρκειες του.

Καταρχήν η Αριστερή Πλατφόρμα όφειλε να έχει συνειδητοποιήσει ότι, σε οποιαδήποτε περίπτωση και ανεξάρτητα από την κατάληξη των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές της χώρας, λόγω της βαθειάς συστημικής πορείας που είχε πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ, κάποια στιγμή θα ερχόταν σε σύγκρουση με την κατεστημένη κομματική ομάδα, αλλά επίσης και κυρίως με τις εγχώριες και διεθνείς ελίτ. Γι αυτή τη σίγουρη εξέλιξη η Αριστερή Πλατφόρμα δεν είχε κάνει καμιά σοβαρή προετοιμασία. Γι αυτό και οι δικαιολογίες του τύπου «τα βάλαμε με τέρατα», «τα βάλαμε με πολύ υπέρτερους αντιπάλους» είναι ανεπαρκείς δικαιολογίες που προσπαθούν να κρύψουν την πραγματικότητα και αντιστοιχούν στις δικαιολογίες του Τσίπρα μετά την δική του συντριπτική του ήττα. Τι εννοώ όμως αναγκαία «σοβαρή προετοιμασία»; Θα αναφερθώ σε τρείς περιπτώσεις πνευματικής ανετοιμότητας που κατά τη γνώμη μου είναι υπεραρκετές ώστε να σφραγίσουν την πολιτική προσπάθεια της Λαϊκής Ενότητας.

1. Υπάρχει ένα τεράστιο πολιτικό πρόβλημα δημοκρατίας (παγκοσμίως), που συνεχώς μας βασανίζει: Οι πολιτικοί σχηματισμοί δίνουν προεκλογικές υποσχέσεις και κάνουν προεκλογικές δεσμεύσεις τις οποίες αναιρούν σε μεγάλο βαθμό ή και πλήρως (πλήρης κολοτούμπα), σαν κυβέρνηση. Αυτό το πρόβλημα γυρεύει θεσμική απάντηση: Πρέπει δηλαδή να προταθούν θεσμοί και θεσμικές διαδικασίες που να προσπαθούν να αποτρέπουν αποτελεσματικά αυτή τη συμπεριφορά των πολιτικών ελίτ. Η Λαϊκή Ενότητα όμως πως αντιμετώπισε αυτό το γνωστό και καθιερωμένο πρόβλημα; Ουσιαστικά ισχυριζόμενη ότι εμείς είμαστε διαφορετικοί από τους άλλους, πιστέψτε μας. Η απάντηση αυτή είναι παιδικού επιπέδου, εντελώς αντιεπιστημονική, πλήρως αφελής και τελικά και ύποπτη. Η δημοκρατία δεν είναι θέμα προσωπικών σχέσεων εμπιστοσύνης, αλλά, καταρχήν, θεσμών.

2. Υπάρχει, γενικότερα, στον Δυτικό κόσμο ένα τεράστιο πρόβλημα δημοκρατίας. Εξ ου και τα κινήματα Πραγματικής και άμεσης Δημοκρατίας, των Πλατειών, στις ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, στην Προγραμματική Διακήρυξη της Λαϊκής Ενότητας το θεμελιώδες ζήτημα της δημοκρατίας καταλαμβάνει ελάχιστες παραγράφους προς το τέλος, χωρίς ούτε μια συγκεκριμένη πρόταση.[*1]

Συγνώμη σύντροφοι και φίλοι, αλλά τόσα χρόνια αντιμέτωποι με αυτά τα δύο προβλήματα δημοκρατίας που τόσο όλους μας ταλάνισαν και αποτελούν θεμελιώδεις αιτίες των δεινών μας και δεν έχετε να πείτε απολύτως τίποτα συγκεκριμένο;;;;

3. Στο θέμα της υποστήριξης του εθνικού νομίσματος θεωρώ την αφήγηση της Λαϊκής Ενότητας ιδιαίτερα ανεπαρκή. Θα εστιάσω όμως σε ένα συγκεκριμένο σημείο: Εφόσον πάμε σε εθνικό νόμισμα η σχετική αφήγηση παραδέχεται την ύπαρξη ισχυρής υποτίμησης. Για το μέγεθος της ισχυρής υποτίμησης υπάρχουν βέβαια διαφορετικοί υπολογισμοί και εκτιμήσεις. Σε οποιαδήποτε περίπτωση εκείνοι που έχουν φυγαδεύσει τα χρήματα τους στο εξωτερικό θα έχουν ένα ισχυρό οικονομικό και κοινωνικό πλεονέκτημα σε σχέση με αυτούς που κράτησαν τα χρήματα τους στην Ελλάδα ή απλώς δεν έχουν χρήματα. Αυτό το πρόβλημα η Λαϊκή Ενότητα το αντιμετωπίζει με σιωπή. Μάλιστα κάπου διάβασα τον Κ. Λαπαβίτσα να ισχυρίζεται ότι η επιστροφή αυτών των χρημάτων του εξωτερικού στη χώρα με αγορές ντόπιων περιουσιακών στοιχείων είναι ευπρόσδεκτη! Εδώ έχω να πω το εξής: Αρνούμαι να δεχτώ το εθνικό νόμισμα να γίνει ο τελευταίος κρίκος στην μακριά αλυσίδα των κοινωνικών αδικιών και επομένως αρνούμαι να υποστηρίξω οποιαδήποτε πολιτική οντότητα υποστηρίζει το εθνικό νόμισμα και ταυτόχρονα θα αποδεχθεί την ισχύ των χρημάτων που έχουν εξαχθεί.

Τα παραπάνω τρία σημεία (και δεν είναι βέβαια τα μοναδικά) δείχνουν την, κατά τη γνώμη μου, βαθειά πνευματική και πολιτική ανετοιμότητα της Λαϊκής Ενότητας. Αυτή η βαθιά ανετοιμότητα, επίσης κατά τη γνώμη μου, δείχνει ότι εάν η Λαϊκή Ενότητα σε αυτή τη φάση, εντελώς υποθετικά, αναλάμβανε να διαχειριστεί τις τύχες της χώρας, τότε περίμενε τη χώρα νέο φιάσκο αλά ΣΥΡΙΖΑ και Τσίπρα.  

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΑ ΨΗΦΙΣΑ ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

Συνδέθηκα με κάποιους ανθρώπους στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ, εντυπωσιάσθηκα από το ήθος τους, αλλά ήξερα ότι τα προβλήματα είναι εδώ.

Αντίθετα με αυτά που λέγονται θεωρώ την αποχή, το λευκό και το άκυρο σαν ορθολογικότερες στάσεις, διότι στην πραγματικότητα απορρίπτουν όλα τα πολιτικά σχήματα και παρακινούν στην εμφάνιση εντελώς νέας σκέψης και πολιτικής, που αυτά ακριβώς έχουμε ανάγκη. Ακόμη και η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια στενά ορθολογική στάση, με δεδομένο ότι δεν υπήρχε κάτι άλλο που θα μπορούσε πραγματικά να συναρπάσει και να προκαλέσει ψυχική ανάταση, αφού για πολλούς ανθρώπους το να μην τους κόψουν το ρεύμα που χρωστάνε (δουλειά του Λαφαζάνη) και να συνεχίσουν οι άνεργοι να έχουν δωρεάν εισιτήρια στις συγκοινωνίες είναι όρος επιβίωσης που θα κινδύνευε με αφανισμό σε περίπτωση νεοδημοκρατικής παλινόρθωσης.

Τελικά συμφωνώ με τον Δ. Μπελαντή ότι η Λαϊκή Ενότητα συνάδει με την «εικόνα ενός παιδιού που γερνάει πρόωρα» (ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015-ΕΝΑΣ ΠΡΩΤΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ) [*2.] Και αν συνεχισθεί αυτή η εικόνα ελπίζω να βρεθεί στις επόμενες εκλογές ένας κλόουν να τον ψηφίσω (ο Λεβέντης είναι ένας κακότροπος και γερασμένος κλόουν), γιατί δεν έχω καμιά όρεξη να ακούω τις τυποποιημένες ρητορικές και τα τυποποιημένα αριστερά προγράμματα που προκαλούν τα πιο βαθιά χασμουρητά. Και σε αυτό το τελευταίο, ίσως, έχω κάποιες αντιρρήσεις στο κάλεσμα του Δ. Μπελαντή που καλεί σε «μαρξιστική – κομμουνιστική ανασυγκρότηση». Δεν βλέπω αυτός ο χώρος να έχει την ικανότητα δημιουργίας νέων ιδεών. Σύντροφε Δημήτρη φοβάμαι ότι εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με πρόωρη γήρανση, αλλά με κύκλο ζωής που έχει ήδη κλείσει. Φοβάμαι δηλαδή ότι έχουμε να κάνουμε με ένα πτώμα.

Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι;

Με βάση όλα τα παραπάνω, πιστεύω ότι το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν σκληρό μεν, αλλά δίκαιο για την Λαϊκή Ενότητα. Η διακήρυξη συνέχισης του σημαντικού μέρους εκείνου του ΟΧΙ των ελλήνων πολιτών, της 5ης Ιουλίου, που συνιστούσε ηρωική στάση, για να μην αποτελεί απλό θράσος, όφειλε να έχει σημαντικά προαπαιτούμενα. Αυτά δεν υπήρχαν από μεριάς της Λαϊκής Ενότητας.

Ωστόσο, διακηρύσσω ανοικτά και καθαρά ότι μπορούμε πραγματικά να είμαστε, ίσως για πρώτη φορά τόσο, αισιόδοξοι. Η Λαϊκή Ενότητα προκειμένου να επιβιώσει βρίσκεται μπροστά σε υπαρξιακά ερωτήματα. Αν καλύψει τις τεράστιες ανεπάρκειες της με τόλμη και νέες ιδέες, τότε ασφαλώς και μπορούμε να αισιοδοξούμε ως τον ουρανό, με στερεότητα.

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε ένα προηγούμενο κείμενο μου, μια πρόταση ως προς μια στρατηγική νέων ιδεών:

Η ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΙΔΕΕΣ

*1 Η Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι μια εξαιρετική ρήτωρ, ένας χαρισματικός άνθρωπος που μπορεί να αποτελεί πολιτικό κεφάλαιο για την αντισυστημική πολιτική. Ωστόσο η ρητορική της για τη δημοκρατία, στην οποία έχει ειδικευθεί, είναι περιορισμένη και επαναλαμβανόμενη και κινδυνεύει να γίνει τυπική. Την έχει εξαντλήσει και πριν εξαντληθεί και η ίδια, πρέπει να την εμπλουτίσει με ιδέες. Για παράδειγμα, τι μπορεί να είναι μια πραγματική δημοκρατία; Σε τέτοιου είδους θεμελιώδη ερωτήματα οφείλει να απαντήσει και η συντρόφισσα Ζωή.

*2 Το κείμενο του Δ. Μπελαντή, ουσιαστικά το προσυπογράφω. Και αυτό είναι σημαντικό γιατί δείχνει πως κάποιος που τοποθετεί τον εαυτό του στην αριστερά και θεωρεί πως είναι ένα είδος κομμουνιστή (ο Δ. Μπελαντής), μπορεί να συνεννοηθεί στην πράξη με κάποιον που είναι κριτικός προς αυτά τα δύο (με εμένα δηλαδή), εφόσον υπερισχύουν τα κοινά σημεία της αντισυστημικότητας και του αντικαπιταλισμού. Προϋπόθεση, ώστε, αυτό το εγχείρημα, της ευρύτερης συνεννόησης μεταξύ της πιο ανοικτόμυαλης αριστεράς και εκείνου του ριζοσπαστικοποιημένου χώρου της κοινωνίας που αρνείται να ενταχθεί σε οποιαδήποτε ετικέτα (που είναι δυνητικά εξαιρετικά μεγάλο), να πετύχει, είναι οι ανοικτόμυαλοι αριστεροί, επιτέλους, να αρνηθούν ότι έχουν το μονοπώλιο της αλήθειας ή της υπεροχής των Γραφών στην αντισυστημικότητα και τον αντικαπιταλισμό.

*Ο Γιάννης Φωτιάδης είναι οικονομολόγος

Πηγή:https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=7899591792442088385#editor/target=post;postID=7885334301859902151

[Οι υπογραμμίσεις δικές μου]