Ο Ζούλας, ο Δούκας, ο Χατζηνικολάου και η δημοσιογραφία (ή ο Χαϊκάλης και ο ηρωισμός)

Του Κώστα Εφήμερου

Υπάρχει μεταξύ των ΜΜΕ μια ευγενική συνήθεια να μην σχολιάζονται/χαρακτηρίζονται οι δημοσιογράφοι αφού αυτό που έχει σημασία είναι η είδηση και όχι ο φορέας της. Στην Ελλάδα όμως η είδηση είναι οι δημοσιογράφοι και άρα δεν υπάρχει χώρος για ευγένειες.

Χθες ο Παύλος Χαϊκάλης αποκάλυψε την απόπειρα χρηματισμού του προκειμένου να ψηφίσει τον Σταύρο Δήμα ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Σε οποιαδήποτε δημοκρατία (και σε μερικές δικτατορίες) αυτή η αποκάλυψη θα είχε οδηγήσει σε παραιτήσεις κυβερνήσεων, υπουργών και υποψηφίων.

Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα τα ΜΜΕ θα είχαν σταματήσει την κανονική ροή του προγράμματός και θα ενημέρωναν τον κόσμο για όλες τις λεπτομέρειες της υπόθεσης. Οι εφημερίδες θα τύπωναν έκτακτα φύλλα και ο υποψήφιος Πρόεδρος θα είχε ήδη συγκαλέσει συνέντευξη Τύπου.  

Σε οποιαδήποτε ευνομούμενη κοινωνία η δικαιοσύνη θα είχε διατάξει την ίδια ημέρα κατεπείγουσα έρευνα και θα είχε προχωρήσει στη σύλληψη του ύποπτου που πρόσβαλε τον ύψιστο θεσμό της Δημοκρατίας.

Στην Ελλάδα είναι απλά Σάββατο.

Αλλά επειδή οι καιροί είναι περίεργοι και οι συνθήκες έκτακτες τα ΜΜΕ δεν προσπάθησαν απλά να υποβαθμίσουν την συγκλονιστική είδηση. Αντίθετα επιχείρησαν να τη διαστρεβλώσουν, να τη γελοιοποιήσουν και να την εντάξουν στην προπαγάνδα τους.

Σε αυτό το έργο βλέπουμε τρία διαφορετικά είδη δημοσιογράφων που αξίζει να μνημονεύσουμε.

Ο Κλουζό της ελληνικής δημοσιογραφίας: Κωνσταντίνος Ζούλας

Ο αγαπητός δημοσιογράφος του ομίλου Αλαφούζου μας είναι γνωστός από τότε που αποκαλύψαμε ότι ο ΣΚΑΪ δεν πλήρωνε τα χαράτσια του . Τότε είχε χρησιμοποιήσει το Twitter για να μας επιτεθεί καταφέρνοντας να στρέψει όλα τα βλέμματα στην απίστευτη πραγματικότητα, και τον ευχαριστούμε πολύ για αυτό.

Ο ΣΚΑΪ τελικά αναγκάστηκε να παραδεχτεί (όχι δημόσια φυσικά) ότι δεν πλήρωνε ούτε το ΤΑΠ ούτε το ΕΕΤΗΔΕ και πλήρωσε στη...ζούλα αυτά που όφειλε. Ο κύριος Ζούλας όμως κατάφερε χθες να γελοιοποιηθεί ακόμη μια φορά στο πανελλήνιο επιχειρώντας να απαξιώσει τις καταγγελίες του Χαϊκάλη γράφοντας «μα καλά 2-3 φορές που είδε (τον μεσάζοντα) δεν μπορούσε να το παγιδεύσει με προσημειωμένα χαρτονομίσματα;». Ο Κωνσταντίνος Ζούλας πρέπει να είναι από τους τύπου που βλέπουν αστυνομικές σειρές στην τηλεόραση και χρειάζεται βοήθεια για να του εξηγήσουν τι έγινε στο τέλος. Δεν του πέρασε από το μυαλό ότι συνηθίζεται να μην δίνει λεφτά αυτός που χρηματίζεται αλλά αυτός που χρηματίζει. Ο Ζούλας είναι ο επιθεωρητής Κλουζό της ελληνικής δημοσιογραφίας.

Η λοβοτομημένη δημοσιογραφία του Προκόπη Δούκα

Τα πράγματα γίνονται πιο σοβαρά με τον Προκόπη Δούκα. Τον υπερασπιστή της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης που οραματίζεται μια αδέσμευτη δημοσιογραφία αλλά δεν προβληματίζεται ιδιαίτερα όταν οι εγγυητές της (τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου) παραιτούνται καταγγέλλοντας δημόσια κρατικές παρεμβάσεις. Ο απολογητής της κρατικοδίαιτης ΝΕΡΙΤ  σε μια πλήρη σύμπνοια με τον Γιάννη Πρετεντέρη δεν είδε τίποτα συγκλονιστικό στην καταγγελία ενός Βουλευτή του ελληνικού Κοινοβουλίου που συνοδεύεται από οπτικοακουστικό αποδεικτικό υλικό. Αντίθετα επικεντρώθηκε στο ότι ο Πρόεδρος του κόμματος στο οποίο ανήκει ο βουλευτής είναι «ψεκασμένος» (κλασσική επιχείρηση λάσπης, ο Πάνος Καμμένος δεν έχει κάνει ερώτηση για ψεκασμούς όπως έχει κάνει ο Φώτης Κουβέλης και ο Μάκης Βορίδης). Επιπλέον θεώρησε φοβερά ύποπτο ότι στην υπόθεση ενεπλάκη ο πετυχημένος σατιρικός καλλιτέχνης Λάκης Λαζόπουλος, ίσως και επειδή ο Προκόπης πρέπει να προσθέτει επί ένα μήνα τα νούμερά του για να ανταγωνιστεί την τηλεθέαση μιας εκπομπής του Λαζόπουλου (και σημειώνω ότι η προσωπική μου γνώμη για τον Λαζόπουλου δεν είναι η καλύτερη).

Όταν λοιπόν σήμερα γράψαμε στο twitter ότι «άλλος ένα λοβοτομημένος δημοσιογράφος δεν βρίσκει τίποτα συγκλονιστικό στην καταγγελία χρηματισμού βουλευτή» ο Προκόπης μας ενημέρωσε ότι θα σημειώσει τα tweet μας «και θα τα χρησιμοποιήσει». Τσίσα (που λέει και ο Αποστόλης της Ελληνοφρένειας).

Σημείωση: Ο κύριος Δούκας σε απάντηση του στα σχόλια του άρθρου προσπαθεί να εξηγήσει τι εννοούσε.

Η πιο απολαυστική απάντηση του Προκόπη Δούκα ήταν όμως αυτή που έδωσε όταν του ανέφερα ότι θα του αφιερώσω ένα κείμενο σήμερα. Μου έγραψε «όχι δεν έχουμε να συζητήσουμε τίποτα» προφανώς παρασυρμένος από τον τρόπο που έχει μάθει να λειτουργεί δημοκρατικά στη ΝΕΡΙΤ. Μετά, δυστυχώς, μας έκανε μπλοκ και χάσαμε την ευκαιρία να δούμε το ταλέντο του -στην παραποίηση της δημοσιογραφίας- να ξεδιπλώνεται.

Πέραν της πλάκας, ο Προκόπης Δούκας ασκεί το είδος της δημοσιογραφίας που σιχαινόμαστε. Υπερασπιστής πάντοτε των αφεντικών και των συμφερόντων θίγεται πολύ εύκολα παρόλο που έχει κάνει το λειτούργημα... λειτουργικό μηχανισμό. Υποτίθεται ότι εμφορείται από αξίες και δεοντολογικές αρχές αλλά μπορεί να παραβλέψει το καθεστωτικό μαύρο στην ΕΡΤ ή την συγκλονιστική αποκάλυψη (σύμφωνα με το CNN, το BBC, τον Guardian και το Reuters) προκειμένου να επικεντρωθεί στις λεπτομέρειες που βολεύουν την κυβέρνηση.

Και ο ευέξαπτος κύριος Χατζηνικολάου

Ο κύριος Χατζηνικολάου κυκλοφόρησε σήμερα την εφημερίδα του (Αγορά) με την ίδια φωτογραφία που βγήκαν το Εθνος και τα ΝΕΑ, με αυτή δηλαδή που δείχνει τον κύριο Αποστολόπουλο να βρίσκεται στο ίδιο τραπέζι με τον Αλέξη Τσίπρα. Όταν του επισημάναμε στο twitter ότι «είναι κρίμα που δεν βρέθηκε ένας γραφίστα να τον απομονώσει» μας επιτέθηκε άμεσα (όπως κάνει πολύ συχνά) κατηγορώντας μας για εμπάθεια και ισχυριζόμενος ότι η φωτογραφία δείχνει την υψηλή πρόσβαση που είχε ο κύριος Αποστολόπουλος στα ανώτατα κλιμάκια. Στο ίδιο πρωτοσέλιδο υπό τον τίτλο «Προτείνουν Κουβέλη στην Τρίτη ψηφοφορία» βρίσκονταν και τρεις απομονωμένες φωτογραφίες ανεξάρτητων βουλευτών που προτείνουν τον Κουβέλη για ΠτΔ, παρόλο που υπάρχουν φωτογραφίες τους με τον κύριο Σαμαρά που θα αποδείκνυαν πολύ έμπρακτα τις σχέσεις τους με υψηλά κλιμάκια σε αυτή την περίπτωση -προφανώς από λάθος- δεν χρησιμοποιήθηκαν.

Η περίπτωση Χατζηνικολάου είναι πραγματικά επικίνδυνη γιατί ο κύριος Χατζηνικολάου έχει οπωσδήποτε αρετές που του δίνουν ένα επιπλέον πέπλο αξιοπιστίας. Όταν για παράδειγμα έκανε την συνέντευξη Μπαλτάκου οι ερωτήσεις του ήταν άψογες και καίριες (και αντίθετα με αυτά που πιστεύει ο ίδιος δεν είμαστε οι αριστεροί αναρχοάπλυτοι ταλιμπάν δημοσιογράφοι που θέλουμε απλά να βρίζουμε όποιον διαφωνεί μαζί μας). Όταν δημιούργησε τον ραδιοφωνικό σταθμό Real κατάφερε να γκρεμίσει τον επί δεκαετίες κραταιό ΣΚΑΪ και όταν ξεκίνησε την εκπομπή του «στον ενικό» κατάφερε πρώτα να δημιουργήσει ένα τηλεοπτικό προϊόν στο διαδίκτυο που ανταγωνιζόταν την τηλεόραση και έπειτα όταν συνέχισε μέσω αυτής επικράτησε άνετα της Ανατροπής του Γιάννη Πρετεντέρη.

Ο Νίκος Χατζηνικολάου όμως είναι επίσης ο άνθρωπος που συνεργάστηκε με τον γνωστό εκδότη Κουρή (της Αυριανής και του αυριανισμού) για να στήσει το σταθμό του και υπερασπίστηκε τον Γιώργο Τράγκα όταν σιγοντάριζε τους Ναζιστές «στα πλαίσια της πολυφωνίας». Ο Γιώργος Τράγκας όμως που βρέθηκε στη λίστα Λαγκάρντ (ισχυρίστηκε μάλιστα σε μια δόση μεγαλείου ότι όλη η αποκάλυψη έγινε για να χτυπηθεί προσωπικά) είναι επίσης ο πρώην εκδότης που έβγαζε εκατομμύρια από κρατική διαφήμιση σε μια εφημερίδα που πουλούσε 1000 φύλλα ημερησίως, ο απολογιτής της Χρυσής Αυγής και γνωστός κωλοτούμπας (με εμφανέστερη την φετινή του επίθεση στο ΣΥΡΙΖΑ και τους κομμουνιστάς). Ο κύριος Χατζηνικολάου στα πλαίσια της πολυφωνίας δεν συνεργάζεται με παιδόφιλους ή με αντιεξουσιαστές (δεν τους βάζω στο ίδιο τσουβάλι, κάνω ένα δεικτικό χαρακτηρισμό εύρους), οπότε η δικαιολογία αυτή δεν είναι και η πιο πειστική (ο Τράγκας παρεμπίπτοντος ανακοίνωσε την ανανέωση της συνεργασίας του με τον Real για άλλα τρία χρόνια).

Προσωπικά έχω ανάμεικτα συναισθήματα για τον Χατζηνικολάου. Τον σέβομαι για πολλά και δεν τον σέβομαι για άλλα τόσα. Σε κάθε περίπτωση πάντως στην περίπτωση της καταγγελίας Χαϊκάλη είναι φάουλ. Υιοθέτησε την γραμμή της προπαγάνδας (αν και σε πιο light εκδοχή) και επικεντρώθηκε πολύ στην ανάμειξη Λαζόπουλου που γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι ήσσονος σημασίας. Και εγώ αν είχα φίλο τον πιο διάσημο τηλεοπτικό αστέρα αυτόν θα εμπιστευόμουν αν φοβόμουν ότι υπήρχε περίπτωση να μου στήσουν μια πλεκτάνη χρηματισμού.

Ο κύριος Χατζηνικολάου κάνει μεγάλο λάθος να μας κατηγορεί για εμπάθεια. Κάθε φορά που γράφουμε κάτι που δεν του αρέσει αντί να ανοίξει διάλογο μαζί μας είναι από την αρχή προκατειλημμένος. Μας έχει απειλήσει με μηνύσεις στο παρελθόν όταν δημοσιεύσαμε το ρεπορτάζ που έδειχνε ότι έπαιρνε χρήματα από τον οργανισμό σχολικών βιβλίων για να τυπώσει (σε δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα) ένα βιβλίο που υποτίθεται ότι θα πήγαινε στις σχολικές βιβλιοθήκες (294 σε όλη την Ελλάδα) επειδή ισχυριστήκαμε ότι καλό είναι τα «ανεξάρτητα ΜΜΕ» να μην συνεργάζονται με το κράτος και μάλιστα σε τέτοιου είδους συμβάσεις που έχουν καταγγελθεί ως σκάνδαλα από τους ίδιους τους εργαζόμενους στον Οργανισμό.

Ο κύριος Χατζηνικολάου μας απείλησε επίσης με μηνύσεις όταν τον ρωτήσαμε δημόσια για την εμπλοκή του στην δικαστική διερεύνηση των στημένων, στη δικογραφία της οποίας υπάρχει απόσπασμα υποκλοπής της ΕΥΠ που εμφανίζει διάλογο μεταξύ του κύριου Μαρινάκη και του ίδιου στην οποία φέρεται να αναλαμβάνει ρόλο μεσολαβητή για να πειστεί η Ντόρα να επιστρέψει στη Νέα Δημοκρατία.

Ήταν τότε που χαρακτήριζε από ραδιοφώνου «μαλάκες» όσους ρωτούσαν επειδή, λέει, όσο και αν έψαχναν δεν θα έβρισκαν το άρθρο που υποτίθεται ότι θα έγραφε για λογαριασμό Μαρινάκη και επίσης για τα γραπτά μηνύματα που αντάλλασσε με τον Μαρινάκη και βρίσκονται και στη δικογραφία -σύμφωνα με τα οποία «έκλεισε η δουλειά»- αφορούσαν μια ανταλλακτική διαφήμιση με τον Ολυμπιακό και τη Real News.

Νίκο μη ψάχνεις για μαλάκες, είμαστε μπόλικοι αφού κατάφερες να ξεχαστεί το ζήτημα τόσο σύντομα με μια τόση αδύναμη δικαιολογία (το ότι δεν γράφτηκε το άρθρο θα μπορούσε απλά να σημαίνει ότι πέτυχε η διαμεσολάβηση σου και όσο για τα SMS επίτρεψέ μας να αμφιβάλουμε για το κατά πόσο ένας εφοπλιστής σαν τον κύριο Μαρινάκη και ένας Μεγαλοεκδότης κλείνουν προσωπικά τις ανταλλακτικές διαφημιστικές συμφωνίες).

Το πρόβλημα της δημοσιογραφίας

Σαν σήμερα το 2007 ο Χρήστος Ζαχόπουλος βούτηξε από τον 4ο όροφο και προσπάθησε να δώσει τέλος στη ζωή του. Τότε ισχυρίστηκε ότι το έκανε επειδή τον εκβίαζε μια υπάλληλος του υπουργείου με ένα DVD ερωτικού περιεχομένου. Η υπάλληλος του γραφείου είχε πάρει σβάρνα τα κανάλια και προσπαθούσε να πείσει τους εκδότες να το δημοσιεύσουν. Η Όλγα Τρέμη δεν δέχτηκε να το δει (το αντίθετο υποστήριξε ο Καμπουράκης άθελά του) αλλά τελικά βρέθηκε ένας που ενδιαφερόταν: Ήταν ο Θέμος Αναστασιάδης που μόλις πήρε αντίγραφο του DVD επισκέφτηκε τον συνεργάτη του πρωθυπουργού, κύριο Αγγέλου, και του έδωσε αντίγραφο. Ήταν εκείνη την περίοδο που ο Θέμος πιάστηκε να κουβαλάει μια μαύρη σακούλα με 5 εκατομμύρια ευρώ που προσπαθούσε να τα βγάλει από τη χώρα.

Από τότε μέχρι σήμερα η χώρα άλλαξε πρόσωπο αλλά η διαπλοκή της δημοσιογραφίας με την εξουσία μάλλον κράτησε την ίδια φάτσα (ίσως και χειρότερη). Η Ελλάδα του 2015 έχει ανάγκη από πολλά πράγματα: από θέσεις εργασίας, επενδύσεις, κοινωνικές δομές υγείας και αλληλεγγύη αλλά κυρίως έχει ανάγκη από εθνική ανεξαρτησία και δημοκρατία. Και η δημοκρατία δεν είναι εφικτή όσο δεν λειτουργεί η δημοσιογραφία.

Ο ηρωισμός του Παύλου Χαϊκάλη

Άσχετα με το ποιος είναι ο Παύλος Χαϊκάλης και το τι πιστεύει ο καθένας μας για αυτόν πιστεύω ότι σήμερα οφείλουμε να αναγνώσουμε την στάση του στην υπόθεση, όπως την γνωρίζουμε δηλαδή μέχρι στιγμής.

Επειδή κάποιοι δημοσιογράφοι τον λοιδορούν και λένε «εύκολα λόγια» θα είχε ενδιαφέρον να αναρωτηθούμε τι θα έκανε ο καθένας στη θέση του;. Γιατί υποπτεύομαι ότι ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας θα είχε πάρει τις ράβδους χρυσού και τα μετρητά και θα την είχε κάνει για Σεϋχέλλες.

Όταν βλέπεις ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων θεωρούν υπεύθυνους για την ανεργία τους μετανάστες μπορείς εύκολα να κάνεις την εξής υπόθεση: Όταν το αφεντικό σου σε απολύει με την δικαιολογία ότι ο μετανάστης θα κάνει την ίδια δουλειά στο 1/3 της τιμής και αντί να θυμώσεις με το αφεντικό σου (που εμπορεύεται δυστυχία) τα βάζεις με τον μετανάστη τότε δείχνεις μια κατανόηση για τον «αφέντη». Αυτή η κατανόηση δείχνει ότι στη θέση του το ίδιο θα έκανες και εσύ. Δείχνει ότι κατά βάθος είσαι οπαδός του Πάγκαλου που διατείνεται ότι «όλοι μαζί τα φάγαμε» και δείχνει ότι στη θέση του Χαϊκάλη ακόμα θα έτρεχες με τα 700.000 στην τσέπη.

Αντίθετα ο «κωμικός» (όπως τους αρέσει να τον χαρακτηρίζουν σήμερα) Χαϊκάλης από την πρώτη στιγμή όχι μόνο δεν χρηματίστηκε αλλά απευθύνθηκε στην εισαγγελία καταγγέλλοντας την απόπειρα χρηματισμού. Θα μπορούσε απλά να αρνηθεί και να μην μπει στον κόπο να στήνει κρυφές κάμερες και να διακινδυνεύει τη ζωή του ολόκληρη. Ο Παύλος Χαϊκάλης θα μπορούσε να γλιτώσει τις δεκάδες μηνύσεις που δέχεται αυτές τις ώρες και την αφόρητη πίεση. Θα μπορούσε να μην ανέχεται την ειρωνική φάτσα του Πρετεντέρη που αντί να του απευθύνεται με σεβασμό του μιλούσε ως ανακριτής προσπαθώντας να διασώσει τον Αντώνη Σαμαρά από οποιαδήποτε λεπτομέρεια.

Ο Παύλος Χαϊκάλης δεν χρησιμοποίησε την βόμβα που κρατούσε στα χέρια του παρά μόνο λίγες ημέρες πριν την εκλογική διαδικασία. Πήγε στη δικαιοσύνη και περίμενε υπομονετικά επί δύο εβδομάδες την αντίδρασή της (που όλοι είδαμε ποια ήταν). Μέχρι χθες απλά παρακολουθούσε τα ΜΜΕ του ΔΟΛ να προαναγγέλλουν την θετική του ψήφο στον Σταύρο Δήμα και δεχόταν το πολιτικό κόστος αυτών των δημοσιευμάτων. Ο Χαϊκάλης δεν διακανόνισε το δάνειό του και τώρα η Τράπεζα που θα τον διευκόλυνε θα είναι πιθανότατα πολύ πιο επιθετική στο εξής.

Ο Παύλος Χαϊκάλης ίσως να μην είναι ήρωας και η στάση του σε αυτή την περίπτωση να μην διαγράφει ούτε ένα από όσα έχει πει ή έχει κάνει ως εκπρόσωπος των ελλήνων πολιτών. Ωστόσο η πράξη του ήταν από κάθε οπτική γωνία ηρωϊκή και αυτό θα πρέπει να του το αναγνωρίσουμε.

Υ.Γ. Είναι απογοητευτικό να βλέπουμε εκατομμύρια ευρώ να περνάνε από τα χέρια των εκδοτών και εδώ να ψάχνουμε επί μήνες για 20.000€ προκειμένου να στήσουμε ένα αξιοπρεπές διαδικτυακό τηλεοπτικό κανάλι, βασισμένο στην πραγματική δημοσιογραφική δεοντολογία που αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να είναι σκληρή με τους κυβερνώντες, όποιοι και αν είναι αυτοί.