Με το πιστόλι του ΔΝΤ στον κρόταφο πουλάνε «κόκκινα» και «πράσινα» δάνεια

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Οι ασφυκτικές πιέσεις του ΔΝΤ και ο αντικειμενικά δύσκολος στόχος μείωσης των «κόκκινων» δανείων κατά 15 δισ. ευρώ μέσα στο 2018 φέρνουν τις τράπεζες αντιμέτωπες με τον ίδιο τους τον εαυτό.

Κάθε φορά που το ΔΝΤ «φωνάζει» για την ανάγκη άντλησης 10 δισ. ευρώ ή και περισσότερων, η αγορά ψάχνει να βρει αν άλλαξε κάτι, ή αν μας κρύβει κάτι το σύστημα και οι καταθέτες θα πρέπει να ανησυχούν. Η αλήθεια είναι ότι ΕΚΤ και ΔΝΤ συμφωνούν πως αν οι τράπεζες πιάσουν τους στόχους για τα «κόκκινα» δάνεια, δεν θα χρειαστούν κεφάλαια. Οι στόχοι όμως είναι αρκετά δύσκολοι.

Μετά τις συναντήσεις που είχαν οι τραπεζικές διοικήσεις σε ανώτερο επίπεδο, αρχικά με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννη Στουρνάρα, και στη συνέχεια με στελέχη της ΕΚΤ και του SSM στη Φρανκφούρτη, καλούνται να αποφασίσουν για την κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν.

Τα πράγματα είναι απλά: ή θα αποδείξουν άμεσα ότι μπορούν να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια με τολμηρές κινήσεις που απέφευγαν στο παρελθόν ή θα αναγκαστούν να πουλήσουν όχι μόνο προβληματικά αλλά και υγιή δάνεια – έτσι ώστε οι πωλήσεις να μη συνοδεύονται από ζημιές – και να αποφύγουν τη «μέγγενη» του ΔΝΤ. Μάλιστα, δεν αποκλείεται οι πρώτες πωλήσεις να γίνουν πριν το τέλος του 2017.

Όπως αναφέρει στο liberal.gr, ανώτερη τραπεζική πηγή, οι κινήσεις που θα δούμε μέσα στο επόμενο διάστημα θα είναι εντυπωσιακές. Θα αφορούν, μεταξύ άλλων, σύνθετες συναλλαγές όπως αυτή της Attica Bank με την Aldridge, αλλά και πρωτοβουλίες στις οποίες θα συμμετέχουν όλες οι τράπεζες. Και αυτό γιατί ο στόχος είναι κοινός: να αποκρούσουν τις πιέσεις του ΔΝΤ και να πείσουν τις εποπτικές αρχές ότι μπορούν να πετύχουν τους στόχους του 2018 και του 2019, χωρίς νέα ανακεφαλαιοποίηση.

«Ο στόχος για το 2017 είναι βατός και το πρώτο εξάμηνο δείχνει ότι στο τέλος του έτους οι ελληνικές τράπεζες θα τον υπερκαλύψουν. Όμως δεν μπορούν να συνεχίσουν να καίνε προβλέψεις και να περιμένουν ότι με αυτόν τον τρόπο θα πιάσουν τους στόχους του 2018 και του 2019», σημειώνει χαρακτηριστικά η ίδια τραπεζική πηγή.

Πράγματι, οι τράπεζες καλούνται να μειώσουν τα «κόκκινα» δάνεια κατά 15 δισ. ευρώ μέσα στο 2018 και κατά 16,6 δισ. ευρώ το 2019, χωρίς να χρειαστούν νέα κεφάλαια, όταν μέχρι σήμερα έχουν επιτύχει μείωση 4 δις!!! Μπορούν να τα καταφέρουν; Τα περιθώρια στενεύουν και αργά ή γρήγορα  θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν την Ιταλία σε μία διαδικασία που σήμερα φαντάζει ανέφικτη χωρίς κεφαλαιακή «αιμορραγία».

Όπως εξηγεί αναλυτής με γνώση του θέματος, όσο ο ρυθμός δημιουργίας νέων επισφαλειών ξεπερνά τον ρυθμό αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (cure rate), οι τράπεζες θα πλησιάζουν ολοένα περισσότερο στο σημείο που θα αναγκαστούν να πουλήσουν πακέτα δανείων. «Οι τράπεζες γνωρίζουν ποιο είναι το σημείο “ισορροπίας”. Εκείνο που μπορούν να πουλήσουν χωρίς να χρειαστούν νέα κεφάλαια. Με τις τιμές που προσφέρονται αυτή τη στιγμή στην αγορά, θεωρείται δεδομένο ότι θα πρέπει να συμπεριλάβουν και υγιή δάνεια στα πακέτα».

Σύμφωνα με την τραπεζική πηγή, το καλύτερο σενάριο για τις τράπεζες είναι να πουλήσουν δάνεια μέσα στο 2017 για να αποκτήσουν... κεφαλαιακό προβάδισμα στην ατελείωτη διελκυστίνδα με το ΔΝΤ. Όλες οι ενέργειες που θα δούμε είναι, όπως έχει αποκαλύψει το liberal.gr, στο πλαίσιο ενός «ενισχυμένου» σχεδίου δράσης το οποίο υπερκαλύπτει τις ενέργειες που έχουν ήδη συμφωνηθεί με τον SSM.

Οι ρυθμίσεις δεν αποδίδουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, οι αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών δανείων δεν έχουν... ανεβάσει την απαιτούμενη ταχύτητα, ενώ η ανάπτυξη δεν εντυπωσιάζει. Άρα, θα πρέπει να βρεθούν πιο δραστικές λύσεις, ή έστω να καταρτιστεί ένα εναλλακτικό σχέδιο γιατί ο «λογαριασμός» δεν βγαίνει χωρίς πωλήσεις. Αυτό που μένει να δούμε είναι αν θα προκριθούν απευθείας πωλήσεις σε συγκεκριμένο ορίζοντα ή πιο σύνθετες συναλλαγές, που θα κινούνται στο ίδιο ύφος με το deal της Attica Bank με την Aldridge.

Όπως έγινε χθες γνωστό, τα «κόκκινα» δάνεια των ιταλικών τραπεζών διαμορφώθηκαν σε χαμηλό τριετίας τον Ιούλιο. Η σημαντική μείωση των NPEs, στο τραπεζικό σύστημα με τα περισσότερα προβληματικά δάνεια στην Ευρώπη, οφείλεται σε μία και μόνο συναλλαγή. Η μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, UniCredit, αφού «σήκωσε» 13 δισ. ευρώ από την αγορά, μέσω ΑΜΚ, πούλησε «κόκκινα» δάνεια ύψους 17,7 δισ. ευρώ σε Pimco και Fortress, με μέση τιμή κοντά στα 20 σεντς. Όπως γίνεται αντιληπτό, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποτελέσει πάγια τακτική για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς ο κλάδος δεν θέλει να πάει σε νέα ανακεφαλαιοποίηση, ενώ οι τιμές που προσφέρονται σήμερα είναι δεδομένο ότι θα οδηγήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Υπάρχει λύση; «Μόνο αν χρησιμοποιηθούν όλα τα εργαλεία το συντομότερο δυνατό, οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας. Δεδομένων των ανωτέρω, μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η παρότρυνση-προειδοποίηση του Έλληνα κεντρικού τραπεζίτη, Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος έχει ζητήσει από τις τραπεζικές διοικήσεις να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια έτσι ώστε όχι μόνο να πιάσουν τους στόχους του 2017, αλλά και να τους ξεπεράσουν, εμφανίζοντας ακόμα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα στα δύο πρώτα τρίμηνα του 2018.

Ένα εξίσου σημαντικό θέμα είναι αυτό των κεφαλαιακών «αντοχών» καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι δεδομένο ότι θα ασκήσει πιέσεις κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης, με επίκεντρο τις τράπεζες. Και μόνο το γεγονός ότι το ΔΝΤ δεν θεωρεί πως τα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών αντέχουν τις ζημιές, που ενδεχομένως θα προκύψουν από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, ελέω αναβαλλόμενου φόρου, είναι αρκετό για να δώσει αρκετά επεισόδια μέσα στους επόμενους μήνες.