Του Ivan Krastev
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ είχε πει κάποτε πως τα Βαλκάνια παράγουν περισσότερη ιστορία από αυτήν που μπορούν να καταναλώσουν. Μήπως όμως παράγουν περισσότερη ιστορία απ’ όση μπορεί να καταναλώσει η Ευρώπη;
Στα Βαλκάνια ήταν που τη δεκαετία του 1990 διαμορφώθηκε η μεταψυχροπολεμική τάξη στον τομέα της ασφάλειας της Ευρώπης. Η αιματηρή διάλυση της Γιουγκοσλαβίας έπεισε τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον να προχωρήσει με την επέκταση προς ανατολάς του ΝΑΤΟ. Ο φόβος της εθνικιστικής μετάστασης έπεισε επίσης τους Ευρωπαίους ηγέτες τότε να προχωρήσουν με τη διεύρυνση της ΕΕ.
Σήμερα, υπάρχει αυξανόμενη πιθανότητα πως τα Βαλκάνια θα είναι εκεί που το μεταψυχροπολεμικό σύστημα της Ευρώπης θα αντιμετωπίσει τη δραματικότερη πρόκληση. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να εκπλήσσει το γεγονός πως η περιοχή βρέθηκε στην ατζέντα της Συνόδου της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα. Όμως, αν και η αντίδραση της ΕΕ είναι έγκαιρη, ωστόσο είναι και αδύναμη.
Η ανακοίνωση πως η πόρτα για το μπλοκ παραμένει ανοικτή για τις χώρες της περιοχής μάλλον δεν σημαίνει και πολλά. Όπως λέει και ένα δημοφιλές ανέκδοτο, η διαφορά μεταξύ των αισιόδοξων και των απαισιόδοξων στα Βαλκάνια σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι πως οι αισιόδοξοι πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει μέλος της ΕΕ κατά τη διάρκεια της αλβανικής προεδρίας, ενώ οι απαισιόδοξοι περιμένουν πως η Αλβανία θα ενταχθεί κατά την τουρκική προεδρία.
