Παρασκευή 27 Μαρτίου 2015

Μαρξ και Ένγκελς για το εθνικό ζήτημα


Γράφει ο 2310net //

Με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του 1821 ίσως θα έπρεπε να μιλήσουμε λίγο για το ζήτημα του έθνους, επιχειρώντας μια συνοπτική παρουσίαση της μαρξιστικής θεωρίας για αυτό.

Καμία συζήτηση για κανένα κοινωνικό ή πολιτικό φαινόμενο δεν μπορεί να γίνει χωρίς να υπάρχει, έστω και έμμεση αναφορά στο έργο του Καρλ Μαρξ. Η επιρροή που άσκησε και συνεχίζει να ασκεί, τόσο σε θεωρητικούς κύκλους όσο και στην παγκόσμια πολιτική ζωή είναι χωρίς προηγούμενο. Είναι προφανές ότι στις συζητήσεις για το εθνικό ζήτημα δεν μπορεί να απουσιάζει ο μαρξισμός. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Μαρξ δεν ασχολήθηκε συστηματικά με το έθνος, από το σύνολο της θεωρίας του προκύπτει μια ιδιαίτερα σημαντική προσέγγιση του εθνικού ζητήματος. Ο Μαρξ μαζί με τον Ένγκελς αφιερώνουν τη ζωή τους στην θεμελίωση μιας θεωρίας που θα αναδείξει τις αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος και θα συμβάλλει στην επαναστατική μεταβολή της κοινωνίας, στο πέρασμα της ανθρωπότητας σε αταξικές κομμουνιστικές κοινωνίες του μέλλοντος. Η προσέγγιση του εθνικού ζητήματος από τους δύο στοχαστές εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο.

Ο Μαρξ αντιλαμβάνεται ότι η ανθρωπότητα κινείται με προοδευτική κατεύθυνση δημιουργώντας αντιφάσεις. Η πρόοδος της βασίζεται στις οικονομικές σχέσεις, τις σχέσεις παραγωγής. Αυτές αναπτύσσονται διαρκώς και λειτουργούν ως τα θεμέλια ολόκληρης της κοινωνικής και πολιτικής ζωής.