Τέλος εποχής...

Του Βασίλη Βιλιάρδου

«Η κατάρρευση, ακόμη και προηγμένων πολιτισμών, έχει συμβεί πολλές φορές τα τελευταία 5.000 χρόνια -ακολουθούμενη πολύ συχνά από αιώνες κοινωνικής και πολιπσπκής παρακμής, καθώς επίσης από μία σημαντική επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομίας» (μελέτη χρηματοδοτούμενη από τη NASA).

Ανάλυση

Φαίνεται καθαρά πως η επίθεση εναντίον της Τριάδας (Η.Π.Α., Ιαπωνία και ΕΕ), η οποία «ενορχηστρώθηκε» πρόσφατα από τις χώρες της BRICS (ανάλυση), ήταν το έναυσμα του ξεκινήματος της αντίστροφης μέτρησης για το σύστημα της Δύσης - στην οποία το έδαφος είναι πλέον «γόνιμο» για ευρείες αλλαγές, όπως θα φανεί από την ανάλυση που ακολουθεί. Στα πλαίσια αυτά, το δολάριο, το γεν, το ευρώ και η Ευρωζώνη δεν θα αποφύγουν το μοιραίο - το οποίο ευχόμαστε να μην «εκβάλλει» σε έναν παγκόσμιο πόλεμο.

Η Ιαπωνία

Οι αμφιβολίες έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό, κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους της εφαρμογής της νέας πολιτικής στην Ιαπωνία (Αbenomics) - με βοήθεια της οποίας ο πρωθυπουργός της σχεδιάζει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της οικονομικής ανάπτυξης και του αποπληθωρισμού. Τα τρία «βέλη» της πολιτικής αυτής, κανένα εκ των οποίων δεν έχει βρει μέχρι στιγμής το στόχο του, είναι η νομισματική επέκταση, οι δημοσιονομικές αλλαγές, καθώς επίσης τα διαρθρωτικά μέτρα.

Μία σειρά απογοητευτικών στοιχείων, τα οποία κυκλοφόρησαν πρόσφατα για τον Ιούλιο, ενίσχυσαν αυτές τις αμφιβολίες - με τις αγορές να είναι πλέον σε επιφυλακή, επειδή υποψιάζονται πως η νέα πολιτική θα αποτύχει παταγωδώς. Για να διαπιστώσει δε κανείς το εξαιρετικά άσχημο σημείο, στο οποίο ευρίσκεται η οικονομία της χώρας, αρκεί να δει το επόμενο γράφημα - όπου παρουσιάζονται τα 145 χρόνια των ανοδικών και καθοδικών κύκλων ανάπτυξης της Ιαπωνίας.

Πατήστε για μεγέθυνση

Αυτό που βέβαια ανησυχεί ιδιαίτερα είναι η συνεχής διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου της Ιαπωνίας - όχι αυτή καθαυτή, αλλά το γεγονός πως η αύξηση είναι το αποτέλεσμα της συνεχώς αυξανόμενης επιβάρυνσης της χώρας, από τις εισαγωγές ενέργειας.

Προφανώς η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί αιώνια - πόσο μάλλον όταν η μείωση της ισοτιμίας του νομίσματος για τη διευκόλυνση των εξαγωγών, η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο της νέας πολιτικής του πρωθυπουργού, αυξάνει ανάλογα τις τιμές της ενέργειας. Ουσιαστικά λοιπόν η «βαριά υπερχρεωμένη» χώρα, ευρίσκεται μεταξύ της Σκύλλας και της Χάρυβδης, όσον αφορά την ισοτιμία του νομίσματος της - με πιθανότερο αποτέλεσμα τον οριστικό πνιγμό της.

Η Ευρώπη

Όσον αφορά την Ευρώπη τώρα, τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο - παρά το ότι οι «ηγέτες» της προσπαθούν να πείσουν τους ψηφοφόρους τους πως έχουν σχέδιο εξόδου από την κρίση. Σχεδόν κανένα οικονομικό μέγεθος της δεν είναι ενθαρρυντικό, ενώ ακόμη και οι συναλλαγές των ευρωπαϊκών χωρών μεταξύ τους φθίνουν συνεχώς (γράφημα) - ειδικά μετά το 2008.

Η πρόσφατη, απεγνωσμένη απόφαση δε της ΕΚΤ να μηδενίσει ουσιαστικά τα επιτόκια, περιορίζοντας τα ακόμη κατά 0,10% στο 0,05% (από 0,15% προηγουμένως), παράλληλα με την ανακοίνωση της αγοράς καλυμμένων ομολόγων, καθώς επίσης τίτλων εκδοθέντων έναντι περιουσιακών στοιχείων (ABS), επιβεβαιώνει ουσιαστικά το αδιέξοδο της Ευρωζώνης - την άθλια οικονομική κατάσταση τόσο των τραπεζών, όσο και αρκετών κρατών της, την οποία η ΕΚΤ προσπαθεί να καλυτερεύσει με τη βοήθεια των καταθετών.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για κάτι αντίστοιχο με τη φορολόγηση των καταθέσεων, καθώς επίσης με τα προγράμματα διευκόλυνσης της Fed - οπότε, το επόμενο όπλο του κεντρικού τραπεζίτη, δεν είναι άλλο από το μοίρασμα χρημάτων με ελικόπτερο (άρθρο).

Ζημιωμένοι φυσικά δεν θα είναι μόνο οι καταθέτες (ειδικά οι Γερμανοί, οι οποίοι διατηρούν παραδοσιακά τα περιουσιακά τους στοιχεία σε τραπεζικές καταθέσεις) αλλά, επίσης, οι ασφαλιστικές εταιρείες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία κοκ. - τα οποία προτιμούν τις ασφαλείς τοποθετήσεις σε έντοκες καταθέσεις, καθώς επίσης σε ομόλογα.

Είναι αυτονόητο λοιπόν το ότι, θα αυξηθούν οι διακρατικές εντάσεις, ενώ θα υπάρξουν κοινωνικές αναταραχές και εξεγέρσεις - ενδεχόμενα που δεν θα ωφελήσουν καθόλου το κοινό νόμισμα, η μοναδική σωτηρία του οποίου είναι η (μη αναμενόμενη) πολιτική ένωση των χωρών της Ευρωζώνης.

Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα της συνεχιζόμενης πολιτικής μείωσης των επιτοκίων, καθώς επίσης της αύξησης της ποσότητας χρήματος, δεν είναι μέχρι στιγμής θετικά - αφού τα χρέη συνεχίζουν να κλιμακώνονται, ενώ η ανάπτυξη θα αποτελεί σύντομα παρελθόν.

Οι Η.Π.Α.

Από την άλλη πλευρά, η κατάσταση των Η.Π.Α. είναι η ίδια, εάν όχι χειρότερη, ενώ η μοναδική ελπίδα τους είναι πλέον οι εξαγωγές ενέργειας από σχιστόλιθο - κάτι που όμως προϋποθέτει την ενεργειακή απομόνωση της Ευρώπης από τη Ρωσία, ενδεχομένως με τη βοήθεια ενός πολέμου.

Εντούτοις, δεν είναι η μοναδική χώρα που διαθέτει αποθέματα, όπως φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί -ενώ η εξόρυξη είναι μία πολύ επικίνδυνη διαδικασία, τόσο όσον αφορά την πρόκληση σεισμών, όσο και τη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, παράλληλα με την τεράστια κατανάλωση νερού που απαιτείται.

Πατήστε για μεγέθυνση

Σε κάθε περίπτωση, τα δίδυμα ελλείμματα, καθώς επίσης τα χρέη της υπερδύναμης είναι εκτός ελέγχου, οι πολεμικές δαπάνες της αυξάνονται συνεχώς, οι εσωτερικές αναταραχές έχουν ξεκινήσει, ενώ η ηγεμονία της αμφισβητείται πλέον καθαρά, ακόμη και από τη Γερμανία - η καγκελάριος της οποίας είναι ο μοναδικός ηγέτης της Δύσης, ο οποίος έχει «ανοιχτή γραμμή» με τον πρόεδρο της Ρωσίας.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται

Συνεχίζοντας, η ιστορία να μας διευκολύνει σημαντικά, στην κατανόηση της όλης «εξελικτικής διαδικασίας» - ειδικά όσον αφορά την άνοδο, καθώς επίσης τη νομοτελειακή πτώση των εκάστοτε ηγεμονικών δυνάμεων, όπως είναι σήμερα οι Η.Π.Α.

Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα η Γαλλία ήταν η μεγαλύτερη δύναμη της Ευρώπης - εάν όχι ολόκληρου του πλανήτη. Έτσι λοιπόν εφησύχασε, πιστεύοντας πως ήταν προορισμένη να «βασιλεύει ελέω Θεού» - καθώς επίσης πως θα μπορούσε να έχει ένα είδος «ασυλίας», δημοσιονομικής ανευθυνότητας καλύτερα, διαχειριζόμενη «κατά το δοκούν» τα οικονομικά της.

Η γαλλική κυβέρνηση ξόδευε χρήματα χωρίς την παραμικρή φειδώ - υιοθετώντας μεγάλα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, καθώς επίσης κατασκευάζοντας πολυάριθμα νοσοκομεία και σημαντικά μνημεία. Διατηρούσε δε απέραντα εδάφη στο εξωτερικό, ευρισκόμενη συνεχώς σε πόλεμο - επίσης μία πανάκριβη υπηρεσία πληροφοριών, η οποία κατασκόπευε τους πάντες.

Όπως ήταν φυσιολογικό, η χώρα δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει με τόσες δαπάνες - οπότε τα δημοσιονομικά της ελλείμματα εκτροχιάστηκαν, υπερχρεώθηκε και άρχισε να υποτιμά με γρήγορο ρυθμό το νόμισμα της (κάτι ανάλογο λοιπόν με τις Η.Π.Α. σήμερα). Τελικά η γαλλική οικονομία απέτυχε παταγωδώς - με αποτέλεσμα να ακολουθήσει μία περίοδος 28 ετών υπερπληθωρισμού, ο εμφύλιος πόλεμος, η στρατιωτική κατάκτηση της και η γενοκτονία.

Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα, τα οποία τεκμηριώνουν πως κάθε φορά που οι κοινωνίες προσέγγιζαν μη βιώσιμα επίπεδα κατανάλωσης των πόρων, καθώς επίσης αναδιανομής των εισοδημάτων, κατέρρεαν (ανάλυση).

Κάτι ανάλογο διαπιστώνεται από μία πρόσφατη ερευνητική εργασία που χρηματοδοτήθηκε από τη NASA -σύμφωνα με το συμπέρασμα της οποίας, «Η κατάρρευση ακόμη και προηγμένων πολιτισμών έχει συμβεί πολλές φορές τα τελευταία 5.000 χρόνια - ακολουθούμενη πολύ συχνά από αιώνες κοινωνικής και πολιτιστικής παρακμής, καθώς επίσης από μία σημαντική επιδείνωση της οικονομίας».

Η μελέτη διαπιστώνει πως ορισμένες από τις σαφέστατες τάσεις που παρατηρούνται σήμερα, όπως η μη βιώσιμη κατανάλωση πόρων, καθώς επίσης η αναδιανομή των εισοδημάτων συντριπτικά υπέρ μίας μικρής ελίτ της τάξης του 1% του πληθυσμού (ανάλυση), μπορούν πολύ εύκολα να οδηγήσουν στην ολοκληρωτική κατάρρευση της σημερινής κοινωνίας - για την ακρίβεια γράφει πως «Η κατάρρευση είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφευχθεί, απαιτεί δε σημαντικές αλλαγές στην πολιτικής.

Η παγκόσμια κοινωνία μας βέβαια, ειδικά η Δύση, είναι σκεπασμένη με βουνά από χρέη, τα ελλείμματα πολλών χωρών είναι εκτός ελέγχου, η εκτύπωση χρημάτων χωρίς αντίκρισμα έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ, η εξάντληση των φυσικών πόρων είναι δεδομένη, μαίνονται σε πάρα πολλές περιοχές του πλανήτη πόλεμοι, με τον τρίτο παγκόσμιο προ των πυλών κοκ. - ενώ οι σημαντικές αλλαγές που απαιτούνται στην πολιτική, για να ξεφύγουμε από το μοιραίο, δεν διαφαίνονται στον ορίζοντα.

Η αέναη αλλαγή

Η ιστορία τεκμηριώνει πως «τα πάντα ρέουν» - ότι οι κυρίαρχες δυνάμεις στον πλανήτη πάντοτε αλλάζουν, με τις εποχές της ηγεμονίας τους να τελειώνουν νομοτελειακά. Αλλάζουν επίσης τα νομισματικά συστήματα, τα κοινωνικά συμβόλαια, οι τάξεις πραγμάτων τα πάντα στον πλανήτη.

Οι αέναες αυτές αλλαγές δεν σημαίνουν βέβαια πως, όταν συμβαίνουν, έρχεται το τέλος του κόσμου - αφού οι άνθρωποι βρίσκουν τελικά λύσεις, προσαρμόζονται και ξεπερνούν τα προβλήματα τους.

Εάν συνειδητοποιήσουμε δε πως στο σημερινό σύστημα μία μικρή ελίτ, με υπηρέτες της τους κεντρικούς τραπεζίτες, έχει το συνολικό έλεγχο της προσφοράς χρήματος, (εξαγοράζοντας παράλληλα τους πολιτικούς, χρησιμοποιώντας δίκτυα κατασκόπων, καθώς επίσης χρηματοπιστωτικά ή συμβατικά όπλα μαζικής καταστροφής), θα κατανοήσουμε πως είναι πολύ καλύτερα να καταρρεύσει.

Πόσο μάλλον όταν η ίδια αυτή ελίτ έχει αποκτήσει πλέον τη δυνατότητα να κατάσχει τον πλούτο των άλλων κατά το δοκούν, ενώ είναι στην απόλυτη διακριτική της ευχέρεια να χρεοκοπεί ολόκληρα κράτη ή να χρεώνει τις επόμενες γενιές των ανθρώπων - παρά το ότι η συντριπτική πλειοψηφία της ελίτ αυτής είναι ανίκανη να παράγει το παραμικρό, έχοντας απλά γεννηθεί πλούσια ή δικτυωμένη.

Εν τούτοις, επειδή δυστυχώς εμείς οι απλοί άνθρωποι διδασκόμαστε και μεγαλώνουμε με μία τεράστια ουτοπία, σύμφωνα με την οποία έχουμε δήθεν τη δύναμη και μπορούμε να επηρεάζουμε την πολιτική να αλλάζει το σύστημα, απλά και μόνο ψηφίζοντας αυτούς που μας διοικούν, η διαδικασία της συνειδητοποίησης θα διαρκέσει ακόμη - παρά το ότι η τεχνολογία που υπάρχει σήμερα μπορεί να αλλάξει εντελώς τον τρόπο ζωής μας, επιτρέποντας μας να κυβερνούμε μόνοι μας τον εαυτό μας.

Αργά ή γρήγορα όμως η εποχή θα τελειώσει - αφού το σημερινό σύστημα είναι απλά ένα μοντέλο του 19ου αιώνα, το οποίο εφαρμόζεται σε κοινωνίες του 21ου αιώνα. Προφανώς λοιπόν είναι απαρχαιωμένο και αναποτελεσματικό - καθώς επίσης κωμικό, όσον αφορά τις προσπάθειες του να επαναφέρει τη φεουδαρχία.

Με δεδομένο δε το ότι, η πλειοψηφία των δυτικών κυβερνήσεων δανείζεται πλέον χρήματα για να εξοφλεί αυτά που έχει ήδη δανειστεί (ανάλυση), ενώ ορισμένες χώρες δεν μπορούν να πληρώσουν ούτε τους τόκους των δανείων τους (δεν έχουν πρωτογενή πλεονάσματα), είναι εμφανές πως το παιχνίδι έχει σχεδόν τελειώσει - καθώς επίσης πως θα ακολουθήσει μία ολική επαναφορά (reset), η οποία θα είναι πιθανότατα οδυνηρή και ταραχώδης.

Η αντίστροφη μέτρηση πάντως έχει ήδη ξεκινήσει - οπότε θα ήταν καλύτερα να είμαστε προετοιμασμένοι να υποδεχθούμε, να διευκολύνουμε και να αφομοιώσουμε τις αλλαγές, χωρίς να φοβόμαστε ή να κρύβουμε το κεφάλι στην άμμο.

Πηγή:http://www.analyst.gr/2014/09/05/telos-epoxis/