Στη Γενεαλογία της Ηθικής, ο Νίτσε ισχυρίζεται ότι υπήρξαν δύο θεμελιώδεις τύποι ηθικής, που κυριαρχούν στη δυτική σκέψη, αυτή των δούλων και αυτή των κυρίων. Οι «κύριοι», είναι αυτοί που κάνουν τη βούληση τους πράξη και διαμορφώνουν την ηθική γενικά (η οποία είναι από κάθε άποψη σχετική), αλλά και ειδικά όπως ακόμη και του ίδιου του «δούλου».
Δούλους, ο Νίτσε ορίζει τα άτομα τα οποία χαρακτηρίζονται από μετριοπάθεια, υποχωρητικότητα και απάθεια. Αν και το θυμικό του δούλου κατακλύζεται από έντονα συναισθήματα, αυτά δεν εξωτερικεύονται ποτέ σε δυναμική, μετασχηματιστική βούληση, μη μπορώντας να ξεπεράσουν την εσωτερικευμένη πειθαρχία και αδράνεια που τους χαρακτηρίζει. Έτσι, ο δούλος επιλέγει έναν διαρκή συμβιβασμό.
Η ηθική του δούλου έγινε αντιληπτή εύκολα βέβαια από την ευαίσθητη πένα των ποιητών...«Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα…», «Πάντα οι νικημένοι έχουνε τ’ αδικο. Και τ’ άβουλο πλήθος….. πάει ταχτικά με τους νικητές. Ως τώρα η ιστορία του κόσμου είναι ιστορία των Νικητών.
Λεφτεριά θα πει δύναμη. Οι λαοί πιστεύουνε πιότερο τ’ αφτιά τους παρά τα μάτια τους. Πιότερο το Μύθο παρά τα γεγονότα. Πιότερο τη φαντασία τους παρά την κρίση τους».
«Αλίμονο στον αφτόδουλο πολίτη, που/φτασμένος στα έσχατα της απελπισιάς, /παραδίνεται για να σωθεί, στο έλεος του/Θεού και στους νόμους των κλεφτών»,
όπως έγραφε και ο λαικός μας ποιητής Κ. Βάρναλης. Αν σήμερα η ηθική του δούλου μας φαίνεται τόσο οικεία είναι γιατί τη βιώνουμε ιστορικά, πολιτικά και κοινωνικά.
Ελευθερία ή Θάνατος ήταν το σύνθημα της Επανάστασης του 1821. Η τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς , έδινε ευχή και κατάρα, η σπαρτιάτισσα μάνα, ξεπροβοδίζοντας τον γιο της για τη μάχη. Δεν υπάρχει διαπραγμάτευση και ενδιάμεσο στάδιο για την ελευθερία. Ή θα είσαι ελεύθερος ή νεκρός. Αν σήμερα η ηθική του ελεύθερου ανθρώπου μας φαίνεται τόσο μακρινή και ξένη, είναι γιατί έχουμε απομακρυνθεί αξιακά, συναισθηματικά και πολιτικά από την τραχύτητα της πορείας που απαιτείται για την ύπαρξη της.
Όσο υπάρχουν κύριοι, θα υπάρχουν και δούλοι μάλλον…οι οποίοι όμως θα στερούν με την παθητικότητα τους την ελευθερία σε αυτούς που θα επιχειρούν να την κατακτήσουν, περισσότερο μάλιστα απ’ότι οι ίδιοι κύριοι.
«Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους» έλεγε ο Κολοκοτρώνης, προκειμένου να αναζωπυρώσει την επανάσταση. Μέσω των επιστολών τις οποίες συνέταξε προειδοποιούσε πως, όποιο χωριό δεν επανερχόταν στο ελληνικό στρατόπεδο, θα το πλήρωνε με αίμα....
Η ηθική του δούλου αντιλαμβάνεται μόνο τον φόβο διαισθανόταν ο ευφυής στρατηγός. Προλαβαίνει ο δούλος να ελευθερωθεί άραγε με τον Λόγο και όχι με το τσεκούρι; Ένα εξαιρετικό απόφθεγμα του Μάξιμ Γκόγκι προκύπτει αβίαστα από τον παραπάνω συλλογισμό..."Την ηθική των αφεντικών την αντιπάθησα όσο και την ηθική των δούλων..Μια τρίτη ηθική έβλεπα να διαμορφώνεται μέσα μου: Δίνε το χέρι σου σε όποιον σηκώνεται."
Καλή λευτεριά!
Υ.Γ. Η φωτογραφία ανήκει στο γιο του Κολοκοτρώνη...Γενναίο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.